کوردستانی
"نەوشیروان مستەفا کۆمەڵە نەبووە و لەناو کۆمەڵەشدا کاریگەریی نەبووە"
مەودا میدیا - سلێمانی |
مەودا میدیا-
مەلا بەختیار، سیاسەتمەدار و رۆشنگەر لە لاپەڕەی تایبەتی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی فەیسبووک لە وتارێکیدا بە ناونیشانی ئەزمونەكانی چین
(لە توندڕەوییەوە بۆ میانڕەوی) دەڵێت "گۆڤاری رزگاری سەكۆی ماویزم بوو.. بەڵام كە كۆمەڵە دادەمەزرێ نەوشیروان مستەفا (خاوەنی ئیمتیازی گۆڤارەكە) هەم بۆ دامەزراندن و هەم بۆ ماویزم بۆچونی جیاواز بووە، بۆیە لە كۆمەڵەدا ئەندام نەبووە! كۆمەڵە بەرابەرایەتی شەهید شیهاب، لەسەر پەیڕەوكردنی ماویزم، سوربوون".
مەلا بەختیار دەشڵێت " 1967 حیزبی شیوعی - قیادەی مەركەزی لە حیزبە دایكەكەی لەسەر رێبازی ماویزم جودابونەوە. لەسەر ئاستی عیراق قیادەی مەركەزی كاریگەری زۆربوو. لە كوردستانیشدا، رەوتە ماویزمەكەی بەكرەجۆ – گۆڤاری رزگار، كە تیۆرێژەكانیان سازمانی شۆڕشگێڕی حیزبی تودەی ئێران بوون، كاریگەریان (1968 – 1970) زۆرتر بوو"
باس لەوەش دەکات "ئارام، كۆمەڵە بووە، لەناو كۆمەڵەدا جیاوازی بۆچونی هەبووە. پاشكۆیەتی ماویزمی رەت كردۆتەوە. كە كۆمیتەری هەرێمەكانیش (1975) دادەمەزرێ، كۆمەڵە تا ئەوكاتە پەیڕەوی لەتێزی سێ جیهانی ماوتسیتۆنگ تا ئەو رادەیە كردووە، بە سەرۆك ماو لە ئەدەبیات دا ناوزەد كراوە. بەڵام لە دوای دامەزراندنی كۆمیتەی هەرێمەكانەوە لە تەواوی ئەدەبیاتی كۆمەڵەدا (1975-1978) بۆ تاقە جارێكیش ناوی ماو، یان چین، نەبراوە".
دەقی وتارەکەی مەلا بەختیار
ئەزمونەكانی چین
(لە توندڕەوییەوە بۆ میانڕەوی)
شەهید ئارام و ماتسیتۆنگ
هیچ ئەزمونێك، لە دوای شۆڕشی ئۆكتۆبەری روسیا و لینینی رابەری (1917) لە ناو چەپەكاندا بە ئەندازەی شۆڕشی درێژخایەنی چین و ماتسیتۆنگ، كاریگەریان لەسەر ئاستی دونیادا نەبووە. كاریگەریەكە زۆرتر لە وڵاتانی ئاسیا و لەناو گەلانی رزگاریخوازدا بوو.
لە كۆتایی شەستەكانەوە، لەوكاتەدا كە شۆڕشی رۆشەنبیری چین بەرپا كراوە، لە عیراق و كوردستاندا چین و ماو، رەنگی ئایدیۆلۆژییان دابوەوە. 1967 حیزبی شیوعی - قیادەی مەركەزی لە حیزبە دایكەكەی لەسەر رێبازی ماویزم جودابونەوە. لەسەر ئاستی عیراق قیادەی مەركەزی كاریگەری زۆربوو. لە كوردستانیشدا، رەوتە ماویزمەكەی بەكرەجۆ – گۆڤاری رزگار، كە تیۆرێژەكانیان سازمانی شۆڕشگێڕی حیزبی تودەی ئێران بوون، كاریگەریان (1968 – 1970) زۆرتر بوو.
كۆمەڵەی ماركسی – لینینی – ئەندێشەی سەرۆك ماوتسیتۆنگ لەناو ئەو مناڵدانە (بەكرەجۆ – گۆڤاری رزگاری)یەدا لە دایكبوو.
گۆڤاری رزگاری سەكۆی ماویزم بوو.. بەڵام كە كۆمەڵە دادەمەزرێ نەوشیروان مستەفا (خاوەنی ئیمتیازی گۆڤارەكە) هەم بۆ دامەزراندن و هەم بۆ ماویزم بۆچونی جیاواز بووە، بۆیە لە كۆمەڵەدا ئەندام نەبووە! كۆمەڵە بەرابەرایەتی شەهید شیهاب، لەسەر پەیڕەوكردنی ماویزم، سوربوون.
شاسوار جەلال، ئەوكاتە لە شاسوارانی لە رەوتە چەپگەراكەی بەكرەجۆدا، كارەكتەرێكی دیار بووە، بەڵام كە كۆمەڵە دامەزراوە، بۆچونی جیاوازی لەسەر كۆمەڵێك بۆچون هەبووە.. گەرچی وەكو یەكێك لە ئەزمونە گرنگەكان چین و ماوی دیووە.. بەڵام پاشكۆیەتی قبوڵ نەبووە. ئەم روانگە جیاوازە، لەگەڵ تێپەڕینی رۆژگار، تێكەڵاوی ناكۆكی تریش لەسەر تێزی سێ جیهان و سیاسەتی كۆمەڵەش بووە، لێرەدا گرنگە بۆ مێژوو جەخت بكەینەوە كەوا:
ـ نەوشیروان، راستە هەر زوو بیری جیاوازی لەسەر چین و ماویزم هەبووە. بەڵام نەبۆتە ئەندامی كۆمەڵە و لەناو كۆمەڵەدا كاریگەری نەبووە. كە سەفەری دەرەوەی وڵاتیشی (1972) كردووە، بەتەواوەتی لە هاوڕێیانی كۆمەڵە دابڕاوە.
ـ ئارام، كۆمەڵە بووە، لەناو كۆمەڵەدا جیاوازی بۆچونی هەبووە. پاشكۆیەتی ماویزمی رەت كردۆتەوە. كە كۆمیتەری هەرێمەكانیش (1975) دادەمەزرێ، كۆمەڵە تا ئەوكاتە پەیڕەوی لەتێزی سێ جیهانی ماوتسیتۆنگ تا ئەو رادەیە كردووە، بە سەرۆك ماو لە ئەدەبیات دا ناوزەد كراوە. بەڵام لە دوای دامەزراندنی كۆمیتەی هەرێمەكانەوە لە تەواوی ئەدەبیاتی كۆمەڵەدا (1975-1978) بۆ تاقە جارێكیش ناوی ماو، یان چین، نەبراوە.
ئێستا بڕیاری سەرەكی ئەوەیە، كام بۆچون راست بووە؟ پاشكۆیەتیەكە، یان سەربەخۆییەكە؟ بۆ وەڵامی ئەم پرسیارە، با بگەڕێینەوە سەر كتێبەكەی (ئەزمونەكانی چین – وەرگێڕانی موحسین عەلی ئەكبەر) بزانین، نوسەرەكەی لە پێشەكیەكەیدا، چی دەنوسێ:
"ماوتسیتۆنگ باوەڕی بەهەندێك بۆچوونی شۆڕشگێڕانەی توندڕەوانە هەبوو، كە تا دوا رۆژەكانی ژیانی لەگەڵ خۆیدا هێنابوونی. دەریشكەوت وا نییە ئەوەی بەكەڵكی رۆژانی خەباتی نهێنی و جەنگ و پێكدادانەكان هاتبێت، مەرج نییە بە هەمان شێوە بۆ قۆناغەكانی بنیاتنانەوەش هەروا پێویست بن".
هەڵبەتە، ئەم مشتومڕە، باس و خواست زۆرتر هەڵدەگرن. ئایە سەپاندنی بیری ماویزم لە چین و پاشكۆیەتی ماویزم لەناو چەندین لایەنی چەپدا، ئاكامەكەی بەچی گەیشت؟ لە وتارەكانی تردا، بەڵگەكان وەڵامی ئەو پرسیارگەلە دەدەنەوە!
مەلا بەختیار، سیاسەتمەدار و رۆشنگەر لە لاپەڕەی تایبەتی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی فەیسبووک لە وتارێکیدا بە ناونیشانی ئەزمونەكانی چین
(لە توندڕەوییەوە بۆ میانڕەوی) دەڵێت "گۆڤاری رزگاری سەكۆی ماویزم بوو.. بەڵام كە كۆمەڵە دادەمەزرێ نەوشیروان مستەفا (خاوەنی ئیمتیازی گۆڤارەكە) هەم بۆ دامەزراندن و هەم بۆ ماویزم بۆچونی جیاواز بووە، بۆیە لە كۆمەڵەدا ئەندام نەبووە! كۆمەڵە بەرابەرایەتی شەهید شیهاب، لەسەر پەیڕەوكردنی ماویزم، سوربوون".
مەلا بەختیار دەشڵێت " 1967 حیزبی شیوعی - قیادەی مەركەزی لە حیزبە دایكەكەی لەسەر رێبازی ماویزم جودابونەوە. لەسەر ئاستی عیراق قیادەی مەركەزی كاریگەری زۆربوو. لە كوردستانیشدا، رەوتە ماویزمەكەی بەكرەجۆ – گۆڤاری رزگار، كە تیۆرێژەكانیان سازمانی شۆڕشگێڕی حیزبی تودەی ئێران بوون، كاریگەریان (1968 – 1970) زۆرتر بوو"
باس لەوەش دەکات "ئارام، كۆمەڵە بووە، لەناو كۆمەڵەدا جیاوازی بۆچونی هەبووە. پاشكۆیەتی ماویزمی رەت كردۆتەوە. كە كۆمیتەری هەرێمەكانیش (1975) دادەمەزرێ، كۆمەڵە تا ئەوكاتە پەیڕەوی لەتێزی سێ جیهانی ماوتسیتۆنگ تا ئەو رادەیە كردووە، بە سەرۆك ماو لە ئەدەبیات دا ناوزەد كراوە. بەڵام لە دوای دامەزراندنی كۆمیتەی هەرێمەكانەوە لە تەواوی ئەدەبیاتی كۆمەڵەدا (1975-1978) بۆ تاقە جارێكیش ناوی ماو، یان چین، نەبراوە".
دەقی وتارەکەی مەلا بەختیار
ئەزمونەكانی چین
(لە توندڕەوییەوە بۆ میانڕەوی)
شەهید ئارام و ماتسیتۆنگ
هیچ ئەزمونێك، لە دوای شۆڕشی ئۆكتۆبەری روسیا و لینینی رابەری (1917) لە ناو چەپەكاندا بە ئەندازەی شۆڕشی درێژخایەنی چین و ماتسیتۆنگ، كاریگەریان لەسەر ئاستی دونیادا نەبووە. كاریگەریەكە زۆرتر لە وڵاتانی ئاسیا و لەناو گەلانی رزگاریخوازدا بوو.
لە كۆتایی شەستەكانەوە، لەوكاتەدا كە شۆڕشی رۆشەنبیری چین بەرپا كراوە، لە عیراق و كوردستاندا چین و ماو، رەنگی ئایدیۆلۆژییان دابوەوە. 1967 حیزبی شیوعی - قیادەی مەركەزی لە حیزبە دایكەكەی لەسەر رێبازی ماویزم جودابونەوە. لەسەر ئاستی عیراق قیادەی مەركەزی كاریگەری زۆربوو. لە كوردستانیشدا، رەوتە ماویزمەكەی بەكرەجۆ – گۆڤاری رزگار، كە تیۆرێژەكانیان سازمانی شۆڕشگێڕی حیزبی تودەی ئێران بوون، كاریگەریان (1968 – 1970) زۆرتر بوو.
كۆمەڵەی ماركسی – لینینی – ئەندێشەی سەرۆك ماوتسیتۆنگ لەناو ئەو مناڵدانە (بەكرەجۆ – گۆڤاری رزگاری)یەدا لە دایكبوو.
گۆڤاری رزگاری سەكۆی ماویزم بوو.. بەڵام كە كۆمەڵە دادەمەزرێ نەوشیروان مستەفا (خاوەنی ئیمتیازی گۆڤارەكە) هەم بۆ دامەزراندن و هەم بۆ ماویزم بۆچونی جیاواز بووە، بۆیە لە كۆمەڵەدا ئەندام نەبووە! كۆمەڵە بەرابەرایەتی شەهید شیهاب، لەسەر پەیڕەوكردنی ماویزم، سوربوون.
شاسوار جەلال، ئەوكاتە لە شاسوارانی لە رەوتە چەپگەراكەی بەكرەجۆدا، كارەكتەرێكی دیار بووە، بەڵام كە كۆمەڵە دامەزراوە، بۆچونی جیاوازی لەسەر كۆمەڵێك بۆچون هەبووە.. گەرچی وەكو یەكێك لە ئەزمونە گرنگەكان چین و ماوی دیووە.. بەڵام پاشكۆیەتی قبوڵ نەبووە. ئەم روانگە جیاوازە، لەگەڵ تێپەڕینی رۆژگار، تێكەڵاوی ناكۆكی تریش لەسەر تێزی سێ جیهان و سیاسەتی كۆمەڵەش بووە، لێرەدا گرنگە بۆ مێژوو جەخت بكەینەوە كەوا:
ـ نەوشیروان، راستە هەر زوو بیری جیاوازی لەسەر چین و ماویزم هەبووە. بەڵام نەبۆتە ئەندامی كۆمەڵە و لەناو كۆمەڵەدا كاریگەری نەبووە. كە سەفەری دەرەوەی وڵاتیشی (1972) كردووە، بەتەواوەتی لە هاوڕێیانی كۆمەڵە دابڕاوە.
ـ ئارام، كۆمەڵە بووە، لەناو كۆمەڵەدا جیاوازی بۆچونی هەبووە. پاشكۆیەتی ماویزمی رەت كردۆتەوە. كە كۆمیتەری هەرێمەكانیش (1975) دادەمەزرێ، كۆمەڵە تا ئەوكاتە پەیڕەوی لەتێزی سێ جیهانی ماوتسیتۆنگ تا ئەو رادەیە كردووە، بە سەرۆك ماو لە ئەدەبیات دا ناوزەد كراوە. بەڵام لە دوای دامەزراندنی كۆمیتەی هەرێمەكانەوە لە تەواوی ئەدەبیاتی كۆمەڵەدا (1975-1978) بۆ تاقە جارێكیش ناوی ماو، یان چین، نەبراوە.
ئێستا بڕیاری سەرەكی ئەوەیە، كام بۆچون راست بووە؟ پاشكۆیەتیەكە، یان سەربەخۆییەكە؟ بۆ وەڵامی ئەم پرسیارە، با بگەڕێینەوە سەر كتێبەكەی (ئەزمونەكانی چین – وەرگێڕانی موحسین عەلی ئەكبەر) بزانین، نوسەرەكەی لە پێشەكیەكەیدا، چی دەنوسێ:
"ماوتسیتۆنگ باوەڕی بەهەندێك بۆچوونی شۆڕشگێڕانەی توندڕەوانە هەبوو، كە تا دوا رۆژەكانی ژیانی لەگەڵ خۆیدا هێنابوونی. دەریشكەوت وا نییە ئەوەی بەكەڵكی رۆژانی خەباتی نهێنی و جەنگ و پێكدادانەكان هاتبێت، مەرج نییە بە هەمان شێوە بۆ قۆناغەكانی بنیاتنانەوەش هەروا پێویست بن".
هەڵبەتە، ئەم مشتومڕە، باس و خواست زۆرتر هەڵدەگرن. ئایە سەپاندنی بیری ماویزم لە چین و پاشكۆیەتی ماویزم لەناو چەندین لایەنی چەپدا، ئاكامەكەی بەچی گەیشت؟ لە وتارەكانی تردا، بەڵگەكان وەڵامی ئەو پرسیارگەلە دەدەنەوە!
بیروڕا
