گشتی
شەش رێگەی گرنگ بۆ ئەوەی ببیتە خوێندكارێكی سەركەوتوو
مەودا میدیا - سلێمانی |
مەودا میدیا-
زۆرێك لە توێژینەوەكان ئەوەیان سەلماندووە تەرخانكردنی كاتژمێری زۆر بۆ خوێندن نابێتە هۆی ئەوەی سەركەوتن بەدەستبهێنیت، بەڵكو گرتنەبەری كۆمەڵێك رێوشوێن گرنگە و دەبێتە هۆی بەدەستهێنانی دەرەنجامی باش.
ئەمە چەند رێگەیەكە بۆ ئەوەی خوێندكار سەركەوتن بەدەستبهێنێت:
یەكەم: وردبوونەوە و وردئاگایی خوێندكار لە بابەتەكان هۆكارێكی سەرەكییە بۆ سەركەوتن، بۆ نموونە لەكاتی وانەخوێندن و ناوپۆلدا دەبێت خوێندكار بیری تیژ و وردبكاتەوە بۆ گوێگرتن لە مامۆستا و خۆدوورگرتن لە بەكارهێنانی مۆبایل، خوێندكار پێویستە كاتی خۆی بە سەیركردنی تۆڕەكانی كۆمەڵایەتیی لەناو پۆلدا بەسەر نەبات. توێژینەوەكان سەلماندوویانە ئەو خوێندكارانە زیاتر سەركەوتوو دەبن و دەستكەوت بەدەستدەهێنن كەوا وردن لەسەر خوێندنەكەیان و كاتیان بۆ شتی دیكە خەرج ناكەن. هەروەها لەناو پۆلدا بەوردئاگاییەوە گوێ لە مامۆستا دەگرن و تێبینی دەنووسنەوە.
دووەم: نووسینەوەی تێبینی لەناو پۆلدا یارمەتیی زیاتری خوێندكار دەدات بۆ تێگەیشتن، ئەوە دەبێتە هۆی تێگەیشتنی باشتر و زۆرجار هەر بە خوێندنەوەی ئەو تێبینییانە دەتوانیت نەگەڕێیتەوە بۆ خوێندنەوەی كتێبەكان.
سێیەم: وتنەوەی وانە و شیكردنەوەی بۆ خوێندكارێكی دیكە دەبێتە هۆی ئەوەی بۆ خۆشت زیاتر لە بابەتەكە تێبگەی، چونكە خوێندنی ئاسایی تەنها ئەوەی لە خوێندكار دەوێت لە زانیارییەكان تێبگات كە دەیخوێنێ، بەڵام پرۆسەی وانەوتنەوە تیگەیشتنە لە بابەتەكە و شیكردنەوەیەتی بە رێگەیەكی دروست بۆ كەسانی دیكە، بۆیە كاتی زیاتری دەوێ بۆ ئەوەی لێی تێبگەیت و بە باشترین رێگەش بۆ هاوڕێكانتی شیبكەیتەوە و ئەوەش رێگەیەكی باشە بۆ سەركەوتن.
چوارەم: هەڵبژاردنی شوێنی نەگونجاو بۆ خوێندن و كۆششكردن كاریگەریی نەرێنی لەسەر خوێندكار دەبێت، بۆ نموونە ژووری نووستن شوێنێكی گونجاو نییە بۆ ئەوەی خوێندكار تیایدا بخوێنێ بەهۆی ئەوەی شتی زۆر و جیاوازی تیادایە و دەبێتە هۆی ئەوەی بیر و وردئاگایی خوێندكار لە بابەتكە دووربخاتەوە، بۆیە پێویستە خوێندكار شوێنی گونجاو بۆ كۆششكردن هەڵبژێرێت وەكو كتێبخانە، یانی هۆڵی خوێندن و وانەوتنەوە یان هەر شوێنێكی دیكەی هێمن، دەبێت خوێندكار دووربكەوێتەوە لە شوێنی قەرەباڵغ لەكاتی كۆششكردندا. هەروەها پێویستە هەموو پێداویستییەكانی خوێندن بۆ خوێندكار دابینبكرێت وەكو پەڕە و پێنووس و تیانووسی تێبینییەكان.
پێنجەم: رێكخستنی كاروبارەكان و ریزبەندكردنی ئەركەكان بۆ خوێندكار گرنگە، پێویستە خوێندكار لە سەرەتای هەر هەفتە و وەرزێكدا خشتە دابنێت، هەروەها بۆ خوێندن و چالاكییەكانی دیكەی كات دیاری بكات. هەروەها دەبێت لە خشتە و پلانی خوێندكاردا كاتەكان بۆ هەموو چالاكی و ئەركەكان دیاریكرابن بە هاوسەنگی و گرنگ و گرنگترەكان لەیەك جیاكرابنەوە وەكو؛ ئامادەبوون لەناو پۆلی وانە خوێندن، ئەنجامدانی ئەركەكانی خوێندن لە ماڵەوە و ئەوانی دیكەیش. هەروەها پێویستە ئەنجامدانی ئەركە قورسەكان لە سەرەتای پلان و خشتەكەدا هەبن، چونكە لە سەرەتاوە خوێندكار دەتوانێت كۆششی زیاتر بكات، هەروەها پێویستە خوێندكار رۆژژمێری هەبێت بۆ ئەوەی كاتەكانی زیاتر رێكبخات.
شەشەم: بە بەردەوامیی پێداچوونەوە بە خوێندنەوەی وانەكاندا گرنگە، ئەگەر خوێندكار بۆ ماوەی دوو هەفتە خوێندنی وانەكانی پشتگوێ بخات، ئەوا نزیكەی 80%ی زانیارییەكانی بیردەچێتەوە. بۆیە لەسەر خوێندكار پێویستە بە بەردەوامی بە خوێندنەوەی وانەكانیدا بچێتەوە و ئەوەش ئەم سوودانەی بۆی دەبێت وەكو؛ بیرنەچوونەوەی زانیارییەكان، مانەوەی زانیارییەكان لە بیرەوەرییدا بۆ ماوەیەكی زۆر، هەروەها وا لە خوێندكار دەكات لەكاتی تاقیكردنەوەكاندا تووشی شڵەژان نەبێت.
خ.غ
زۆرێك لە توێژینەوەكان ئەوەیان سەلماندووە تەرخانكردنی كاتژمێری زۆر بۆ خوێندن نابێتە هۆی ئەوەی سەركەوتن بەدەستبهێنیت، بەڵكو گرتنەبەری كۆمەڵێك رێوشوێن گرنگە و دەبێتە هۆی بەدەستهێنانی دەرەنجامی باش.
ئەمە چەند رێگەیەكە بۆ ئەوەی خوێندكار سەركەوتن بەدەستبهێنێت:
یەكەم: وردبوونەوە و وردئاگایی خوێندكار لە بابەتەكان هۆكارێكی سەرەكییە بۆ سەركەوتن، بۆ نموونە لەكاتی وانەخوێندن و ناوپۆلدا دەبێت خوێندكار بیری تیژ و وردبكاتەوە بۆ گوێگرتن لە مامۆستا و خۆدوورگرتن لە بەكارهێنانی مۆبایل، خوێندكار پێویستە كاتی خۆی بە سەیركردنی تۆڕەكانی كۆمەڵایەتیی لەناو پۆلدا بەسەر نەبات. توێژینەوەكان سەلماندوویانە ئەو خوێندكارانە زیاتر سەركەوتوو دەبن و دەستكەوت بەدەستدەهێنن كەوا وردن لەسەر خوێندنەكەیان و كاتیان بۆ شتی دیكە خەرج ناكەن. هەروەها لەناو پۆلدا بەوردئاگاییەوە گوێ لە مامۆستا دەگرن و تێبینی دەنووسنەوە.
دووەم: نووسینەوەی تێبینی لەناو پۆلدا یارمەتیی زیاتری خوێندكار دەدات بۆ تێگەیشتن، ئەوە دەبێتە هۆی تێگەیشتنی باشتر و زۆرجار هەر بە خوێندنەوەی ئەو تێبینییانە دەتوانیت نەگەڕێیتەوە بۆ خوێندنەوەی كتێبەكان.
سێیەم: وتنەوەی وانە و شیكردنەوەی بۆ خوێندكارێكی دیكە دەبێتە هۆی ئەوەی بۆ خۆشت زیاتر لە بابەتەكە تێبگەی، چونكە خوێندنی ئاسایی تەنها ئەوەی لە خوێندكار دەوێت لە زانیارییەكان تێبگات كە دەیخوێنێ، بەڵام پرۆسەی وانەوتنەوە تیگەیشتنە لە بابەتەكە و شیكردنەوەیەتی بە رێگەیەكی دروست بۆ كەسانی دیكە، بۆیە كاتی زیاتری دەوێ بۆ ئەوەی لێی تێبگەیت و بە باشترین رێگەش بۆ هاوڕێكانتی شیبكەیتەوە و ئەوەش رێگەیەكی باشە بۆ سەركەوتن.
چوارەم: هەڵبژاردنی شوێنی نەگونجاو بۆ خوێندن و كۆششكردن كاریگەریی نەرێنی لەسەر خوێندكار دەبێت، بۆ نموونە ژووری نووستن شوێنێكی گونجاو نییە بۆ ئەوەی خوێندكار تیایدا بخوێنێ بەهۆی ئەوەی شتی زۆر و جیاوازی تیادایە و دەبێتە هۆی ئەوەی بیر و وردئاگایی خوێندكار لە بابەتكە دووربخاتەوە، بۆیە پێویستە خوێندكار شوێنی گونجاو بۆ كۆششكردن هەڵبژێرێت وەكو كتێبخانە، یانی هۆڵی خوێندن و وانەوتنەوە یان هەر شوێنێكی دیكەی هێمن، دەبێت خوێندكار دووربكەوێتەوە لە شوێنی قەرەباڵغ لەكاتی كۆششكردندا. هەروەها پێویستە هەموو پێداویستییەكانی خوێندن بۆ خوێندكار دابینبكرێت وەكو پەڕە و پێنووس و تیانووسی تێبینییەكان.
پێنجەم: رێكخستنی كاروبارەكان و ریزبەندكردنی ئەركەكان بۆ خوێندكار گرنگە، پێویستە خوێندكار لە سەرەتای هەر هەفتە و وەرزێكدا خشتە دابنێت، هەروەها بۆ خوێندن و چالاكییەكانی دیكەی كات دیاری بكات. هەروەها دەبێت لە خشتە و پلانی خوێندكاردا كاتەكان بۆ هەموو چالاكی و ئەركەكان دیاریكرابن بە هاوسەنگی و گرنگ و گرنگترەكان لەیەك جیاكرابنەوە وەكو؛ ئامادەبوون لەناو پۆلی وانە خوێندن، ئەنجامدانی ئەركەكانی خوێندن لە ماڵەوە و ئەوانی دیكەیش. هەروەها پێویستە ئەنجامدانی ئەركە قورسەكان لە سەرەتای پلان و خشتەكەدا هەبن، چونكە لە سەرەتاوە خوێندكار دەتوانێت كۆششی زیاتر بكات، هەروەها پێویستە خوێندكار رۆژژمێری هەبێت بۆ ئەوەی كاتەكانی زیاتر رێكبخات.
شەشەم: بە بەردەوامیی پێداچوونەوە بە خوێندنەوەی وانەكاندا گرنگە، ئەگەر خوێندكار بۆ ماوەی دوو هەفتە خوێندنی وانەكانی پشتگوێ بخات، ئەوا نزیكەی 80%ی زانیارییەكانی بیردەچێتەوە. بۆیە لەسەر خوێندكار پێویستە بە بەردەوامی بە خوێندنەوەی وانەكانیدا بچێتەوە و ئەوەش ئەم سوودانەی بۆی دەبێت وەكو؛ بیرنەچوونەوەی زانیارییەكان، مانەوەی زانیارییەكان لە بیرەوەرییدا بۆ ماوەیەكی زۆر، هەروەها وا لە خوێندكار دەكات لەكاتی تاقیكردنەوەكاندا تووشی شڵەژان نەبێت.
خ.غ
بیروڕا
