چاوپێكەوتن
ستران عەبدوڵڵا: ئازادیى راگەیاندن هەر پەلاماردانی حزب و حزبایەتی نییە
مەودا میدیا - سلێمانی |
مەودا میدیا- خەڵەف غەفور
بەشی چوارەم
ستران عەبدوڵڵا ھەم سەرنووسەری رۆژنامەی کوردستانی نوێ و ھەمیش ئەندامی سەرکردایەتی یەکێتیی نیشتتمانیی کورستانە، رۆژنامەوانی قاڵبووی قۆناغی دوای راپەڕین و ئەزموونی جیاوازی کایەی سیاسیی نزیک بە سێ دەیەی کوردستانی دوای ئازادبوونە.
لە چاوپێکەوتنێکی تایبەتدا لەگەڵ مەودا میدیا باسی زۆر بوار و کایە دەکەین، بەشی چوارەمی گفتوگۆکەمان تەرخان دەكەین بۆ بەرپرسیارێتی راگەیاندنی حزبی و ئەو رەخنانەی لێی هەیە، هەروەك باسی مەسەلی قۆرخكاری و ئەركەكانی راگەیاندنی حزبی دەكەین.
ئێمە تێگەیشتووین راگەیاندن دەبێ بەرپرسیار بێت ئەگەرچی زمانحاڵی حزبێكی سیاسیش بێت، راگەیاندنی حزبی، بەرژەوەندیی حزبی یان نەتەوە یان چی پێش بخات؟
ستران عەبدوڵڵا: ئەو خوێندنگەیەی راگەیاندن كە بە دەردی میدیای خاوەن ئەركی گشتی دەیخوات خوێندنگەی بەرپرسیارێتی كۆمەڵایەتییە. لای ئەم خوێندنگەیە راگەیاندن بۆ راگەیاندن نییە، وەك چۆن لە هونەردا دەوترێ هونەر بۆ هونەر، بەڵكو راگەیاندن بۆ كۆمەڵگەیە وەك چۆن دەوترێ هونەر بۆ كۆمەڵگەیە. واتا راگەیاندن بە پلەی یەكەم بەرپرسیارێتیەكی شەئنی گشتی جێبەجێ دەكات لە خزمەت كۆمەڵ و مرۆڤایەتی و نەتەوە و نیشتمان و هەرچی ناونیشانێكی تۆ بیخوازیت كە لە خزمەت گشتدا بێت. ئەم خوێندنگەیە بۆ ئەو جۆرە راگەیاندنە دەست دەدا كە هی حزبییە، بە تایبەتی ئەو حزبانەی كە ستراتیژیان خزمەتی كۆمەڵ و نەتەوە و نیشتمانە. بەمە لەگەڵ یەكتری ئاوێتە دەبن. رێژەی ئازادی و سەربەخۆیی لەم جۆرە میدیا حزبییە گرێدراوی رێژەی ئازادی و تێگەیشتن لە ئازادی و دیموكراسی لە روانگەی حزبەكەوەیە . حزبی دیموكرات و ئازاد راگەیاندنەكەی دەكاتە ئامرازێكی پیادەكردنی ئەو تێگەیشتنەی بۆ ئازادی هەیەتی. راگەیاندنەكەی لە پاڵ ئەركی پێراگەیشتنی زانیاری و هەواڵ دەكاتە سەكۆیەكی دیموكراتیش بۆ بەرژەوەندی نەتەوەیی و نیشتمانی . واتا بەرژەوەندی گشتی. ئەم چەمكانە یارمەتی نزیكایەتی باشتری نێوان حزب و راگەیاندنەكەی دەدات و ژینگەی راگەیاندنێكی كارا و ئازا و ئازاد دەخوڵقێنێ كە خزمەتی كۆمەڵگە و لەوێشەوە خزمەتی حزبەكە دەكات. مادام خەمی گشتی كۆمەڵی هەیە، واقیع كار و تێكۆشانی سیاسی حزبی و تێكۆشانی پیشەییە میدیاكەی ململانێیە بەو ئاراستەیە. هەندێكجار هەردوولا دەیبەنەوە و هەندێكجار حزب و هەندێك جاریش میدیاكەی دەیباتەوە. هەندێك جاریش بە بەریەككەوتن هەردوولا دەیدۆڕێن و مسداقیەتیش لەدەست دەدەن، بەڵام مەعلومە بە تێكرایی كۆمەڵگە لەم ململانێ دیموكراتییە قازانج دەكات، چونكە پێشبڕكێیە لە مەیدانی پراكتیکدا. هەموو جەنگ و ململانێەكیش بریندار و شەهیدی لێ دەكەوێتەوە. كە سەیری دیمەنە گشتیەكە دەكەیت زۆرانبازییەكی چەند دڵگیرە، بەڵام حەتمەن وەك عەرەب دەڵێ شەیتان لە وردەكایدایە. بۆ ھەر میدیاکارێک تاڵە موی سپی سەر بەڵگەی خەفەت و دۆڕانەكەیە و بزەی سەر لێو و گەشانەوەی جاربەجاری ئەدگاریش بەڵگەی بردنەوەی شەڕی كاتیی. هەموو لە تەمەنی حزبی و میدیاییمان دەبات و دەچێتە ئەمباری دیموكراتی و گەشەی كۆمەڵگە و وڵاتەوە.
ئایا راگەیاندنی حزبی دەبێت تەنیا گوزارشت بێت لە سیاسەتی حزبەكەی، یان مەودایەك بێت بۆ خەمەكانی خەڵكیش ئەگەرچی دژی سیاسەتی حزبیش بن؟
ستران عەبدوڵڵا: رێكخستنی ئەو ململانێ دۆستانە و هەندێك جاریش كەمەر شكێنانە رێگایەی دروستە بۆ بەردەوامی راگەیاندنی حزبی. هەندێكی تەرخانی بەرژەوەندییە حزبییە خاڵیسەکان، ئەوی نەیاری حزبایەتی پێی دەڵێت بەرژەوەندی تەسكی حزبایەتی. هەندێ هەرە زۆری دەبێ تەرخانی بەرژەوەندی خەمەكانی خەڵكی بێت. لاپەڕە یەكی رۆژنامەكان، یان سەروتار و وتاری ئیمزاكراو یاخود لێدوانی وتەبێژ و پەخشی وتارەكانی سەرۆكی حزب، ئەمە دیوە حزبییەكەیەتی، بەڵام ئێ خۆ ژیان لەوە فراوانترە و زەمەنی كۆمەڵ لە تەمەنی حزب درێژترە. دەبێ ئەو دوای كات و خەرجی و ئەركەكان تەرخانی خەمی خەڵك بێت. رووماڵی رووداوی ئابووری و وەرزش و هونەری و پزیشكی و بەسەرهاتەكانی كۆمەڵ و ئەمانە هەموو خەمی هاوبەشی هەموو جۆرە میدیایەكن، حزبی و نا حزبی، ئەهلی و سەربەخۆ و سێبەریش.
پانتاییەكی كەم بۆ جیاوازی هەیە كە پانتایی بەشی حزبەكە یان كاتی حزبەكەیە، بۆ نموونە كاتی هەڵبژاردن و ململانێی سیاسی دیاریكراو.
كە ژیان هەموو كرایە ململانێی سیاسی و هیچ بۆ چیرۆكی ژیان نەمایەوە، كەواتا تۆ نەك میدیاكەت لە قەیراندا دەبێت، بەڵكو كۆمەڵگەكەشت لە قەیراندا دەبێت، كۆمەڵگەیەكی نۆرماڵ نییە، بەڵكو نەخۆش و دەردەدارە. چەند مەترسیدارە کە كۆمەڵ بێ دیموكراسی و ململانێی سیاسی بێت، ئاواش مەترسیدارە كە هەمووی ململانێ و شەڕی سیاسی بێت. یەكەمیان دیكتاتۆری و سەركوتە و دووەمیشیان فەوزا دەخولقێنێت، دیموكراسی نۆرماڵ كە پەراوێزی هەرە گەورەی بۆ ژیان و كۆمەڵ هێشتوتەوە مۆدێلە باشە واقیعییەكەیە.
كە واتا باسێ کەمەکە رێكبخەینەوە:
-كەمێكی بەرژەوەنی حزبی لە كات و پانتایی دیاریكراودا.
-كەمێكی هەرە زۆری بۆ خەمی خەڵكی كە تاڕادەی نزیكبوونەوەی حزب و ستراكچەرەكەی لە میللەت و میللی بوون فراونتر و فراوانتریش دەبێت.
-كەمێكی دیاریكراویش بۆ پێكدادانی بەرژەوەندی حزب و خەمی خەڵكی كە نابێ وێستگەی زۆر داگیر بكات.
ئەسڵەن ئەوەش خۆی بەڵایەكی سیاسی و حزبی گەورەیە كە بەرژەوەندی حزبی و بەرژەوەندی خەڵكی دائیمە و بەردەوام دژ بە یەک بن. ئەمە پێش ئەوەی كێشە بێت بۆ میدیای حزبەكە كێشەیە بۆ حزبەكە كە وای لێ بێت هەمیشە رۆنگسایدی بەرژەوەندی خەڵك بڕوات. مەگەر حزب لە ژینگەی كۆمەڵ ناژی و پێویستی بە رەزامەندی و دەنگ و سەنگی خەڵك نییە، تا بمێنێت؟
زۆرینەی حزبەكان راگەیاندنی قۆرخكاریان هەیە، ئێوە لە یەكێتی نیشتیمانی كوردستان وتووتانە بڕواتان بە ئازادیی راگەیاندن هەیە، ئەمە یانی چی، ئایا مەرجتان لەسەری هەیە؟
ستران عەبدوڵڵا: كە راگەیاندنی حزبی ژماەیەكی كەم بوو لە كۆی راگەیاندنی وڵاتێك مانای وایە قۆرخكاری نییە، چونكە ئەوەتا خەڵكی تر و حزبی تر و میدیای نا حزبییش هەیە و لە برەودان ئیتر قۆرخكاری لە كوێیە؟ بە پێچەوانەوە زوڵم و زۆر لە ژینگەیەكی دژە حزبایەتیدایە كە هەندێكی بەرهەمی خراپ حزبایەتی كردن و هەندێكیش بەرهەمی ناحاڵی بوونە. مرۆڤ هەست دەكات بە زەیی دێتەوە بە حاڵی حزب و راگەیاندنی حزبی لە كۆی دیمەنەكە. قۆرخكاری ئەو كاتە دەگاتە قۆرخكاری میدیای حزبی كە هەموو كایەكانی تری ژیان وەك دەسەڵاتی تەنفیزی و تەشریعی و دادوەری نەخۆش كەوتبن و پەكیان كەوتبێ. قۆرخكاری سەرمایەدار و دەوڵەمەندی هەڵتۆقیو كە مەرج نییە هەمووی لە عەبای حزبەوە هاتبێ، بەڵام كەڵكی لە حزب وەرگرتووە. ئەمانە مەترسی گەورەترن لەسەر میدیا و كۆمەڵگە، چونكە هەر چۆنێك بێت حزب قەید و بەندێکی بەرپرسیارێتی هەیە كە رێگە لەوە دەگرێ ببێتە خێو بۆ گیانی كۆمەڵگە و بۆ گیانی چینی خانووە قوڕەكان، بە قەولی ئەدەبیاتی یەكێتی، قۆرخكاری سەرمایەدار و دەوڵەمەندی هەڵتۆقیو مەترسیدارترە، چونكە بەناوی بریقەدار و بەرژەوەندیی ژێر بەژێرەوە قەڵاكانی دیموكراسی و میدیای ئازاد داگیر دەكات و پاشماوەی خۆراكی بۆگەنی خۆی بەناوی دیموكراسی و میدیای ئازادەوە بۆ كۆمەڵگە و میدیا و میدیاكاران رۆ دەكات. ماف و مووچە و یٔیستحقاقی پیشەیی رۆژنامەنووسان دەخوات و ئازادیەكی رووكەشیان دەداتێ تا میدیا بەگژ یەكدا بكات بەناوی جیا جیای میدیای حزبی و ئەهلی و سێبەررەوە. هیچ ململانێیەك لەنێوان میدیای رەسەن و قووڵ نییە، بەڵام قۆرخكارەكان بۆ ئەوەی ململانێی راستەقینەی كۆمەڵایەتی بشارنەوە ململانێی درۆزنانەی نێوان میدیاكان دروستدەكەن و میدیاكارانی هاوپیشە بە گژ یەكدا دەكەن. لە هەموو تەمەنی رۆژنامەنووسیی خۆمدا هاوپیشەكانی خۆمان، لە هەموو دامەزراوەكان، وەك دوژمن نایەنە بەرچاوم تەنیا ئەو كاتە نەبێ كە گاڵدەدرێ دوژمنایەتی درۆزنانە لەنێوانمان دروستبكرێت.
ئازادی راگەیاندن هەر پەلاماردانی حزب و حزبایەتی نییە كە بێ حزبایەتی ژیانی دیموكراسی هیچ كۆمەڵگەیەك ساغلەم نابێ، ئازادی راگەیاندن ئەوەش دەگرێتەوە كە رەخنە لە تێكچونی پەیوەندی نێوان دامەزراوەكان و داشكاندنی بەلانس بەلای دەزگای تەنفیزی و حوكمڕانیدا بگیرێت.
نابوتكردنی دەزگای دادوەری و دەزگای تەشریعی و نابوتكردنی حزبایەتی و میدیای بەرپرسی حزبایەتی بەشێكە لە رێگە خۆشكردن بۆ ستەمكاری و دەسەڵاتی رەهای حوكمڕانی كە بێ حیسب و كیتاب سامان بخوا و ئازادی و دیموكراسیش بە ناوی جیا جیای بریقەدارەوە مۆنۆپۆل بكات. ئەمانە هەڕەشەن لەسەر قەلای میدیای و قەڵای دیموكراسی و هەرچی دامودەزگای چاودێری میللی هەیە. نەک گوایە قۆرخکاری میدیای حزبی.
بەشی چوارەم
ستران عەبدوڵڵا ھەم سەرنووسەری رۆژنامەی کوردستانی نوێ و ھەمیش ئەندامی سەرکردایەتی یەکێتیی نیشتتمانیی کورستانە، رۆژنامەوانی قاڵبووی قۆناغی دوای راپەڕین و ئەزموونی جیاوازی کایەی سیاسیی نزیک بە سێ دەیەی کوردستانی دوای ئازادبوونە.
لە چاوپێکەوتنێکی تایبەتدا لەگەڵ مەودا میدیا باسی زۆر بوار و کایە دەکەین، بەشی چوارەمی گفتوگۆکەمان تەرخان دەكەین بۆ بەرپرسیارێتی راگەیاندنی حزبی و ئەو رەخنانەی لێی هەیە، هەروەك باسی مەسەلی قۆرخكاری و ئەركەكانی راگەیاندنی حزبی دەكەین.
ئێمە تێگەیشتووین راگەیاندن دەبێ بەرپرسیار بێت ئەگەرچی زمانحاڵی حزبێكی سیاسیش بێت، راگەیاندنی حزبی، بەرژەوەندیی حزبی یان نەتەوە یان چی پێش بخات؟
ستران عەبدوڵڵا: ئەو خوێندنگەیەی راگەیاندن كە بە دەردی میدیای خاوەن ئەركی گشتی دەیخوات خوێندنگەی بەرپرسیارێتی كۆمەڵایەتییە. لای ئەم خوێندنگەیە راگەیاندن بۆ راگەیاندن نییە، وەك چۆن لە هونەردا دەوترێ هونەر بۆ هونەر، بەڵكو راگەیاندن بۆ كۆمەڵگەیە وەك چۆن دەوترێ هونەر بۆ كۆمەڵگەیە. واتا راگەیاندن بە پلەی یەكەم بەرپرسیارێتیەكی شەئنی گشتی جێبەجێ دەكات لە خزمەت كۆمەڵ و مرۆڤایەتی و نەتەوە و نیشتمان و هەرچی ناونیشانێكی تۆ بیخوازیت كە لە خزمەت گشتدا بێت. ئەم خوێندنگەیە بۆ ئەو جۆرە راگەیاندنە دەست دەدا كە هی حزبییە، بە تایبەتی ئەو حزبانەی كە ستراتیژیان خزمەتی كۆمەڵ و نەتەوە و نیشتمانە. بەمە لەگەڵ یەكتری ئاوێتە دەبن. رێژەی ئازادی و سەربەخۆیی لەم جۆرە میدیا حزبییە گرێدراوی رێژەی ئازادی و تێگەیشتن لە ئازادی و دیموكراسی لە روانگەی حزبەكەوەیە . حزبی دیموكرات و ئازاد راگەیاندنەكەی دەكاتە ئامرازێكی پیادەكردنی ئەو تێگەیشتنەی بۆ ئازادی هەیەتی. راگەیاندنەكەی لە پاڵ ئەركی پێراگەیشتنی زانیاری و هەواڵ دەكاتە سەكۆیەكی دیموكراتیش بۆ بەرژەوەندی نەتەوەیی و نیشتمانی . واتا بەرژەوەندی گشتی. ئەم چەمكانە یارمەتی نزیكایەتی باشتری نێوان حزب و راگەیاندنەكەی دەدات و ژینگەی راگەیاندنێكی كارا و ئازا و ئازاد دەخوڵقێنێ كە خزمەتی كۆمەڵگە و لەوێشەوە خزمەتی حزبەكە دەكات. مادام خەمی گشتی كۆمەڵی هەیە، واقیع كار و تێكۆشانی سیاسی حزبی و تێكۆشانی پیشەییە میدیاكەی ململانێیە بەو ئاراستەیە. هەندێكجار هەردوولا دەیبەنەوە و هەندێكجار حزب و هەندێك جاریش میدیاكەی دەیباتەوە. هەندێك جاریش بە بەریەككەوتن هەردوولا دەیدۆڕێن و مسداقیەتیش لەدەست دەدەن، بەڵام مەعلومە بە تێكرایی كۆمەڵگە لەم ململانێ دیموكراتییە قازانج دەكات، چونكە پێشبڕكێیە لە مەیدانی پراكتیکدا. هەموو جەنگ و ململانێەكیش بریندار و شەهیدی لێ دەكەوێتەوە. كە سەیری دیمەنە گشتیەكە دەكەیت زۆرانبازییەكی چەند دڵگیرە، بەڵام حەتمەن وەك عەرەب دەڵێ شەیتان لە وردەكایدایە. بۆ ھەر میدیاکارێک تاڵە موی سپی سەر بەڵگەی خەفەت و دۆڕانەكەیە و بزەی سەر لێو و گەشانەوەی جاربەجاری ئەدگاریش بەڵگەی بردنەوەی شەڕی كاتیی. هەموو لە تەمەنی حزبی و میدیاییمان دەبات و دەچێتە ئەمباری دیموكراتی و گەشەی كۆمەڵگە و وڵاتەوە.
ئایا راگەیاندنی حزبی دەبێت تەنیا گوزارشت بێت لە سیاسەتی حزبەكەی، یان مەودایەك بێت بۆ خەمەكانی خەڵكیش ئەگەرچی دژی سیاسەتی حزبیش بن؟
ستران عەبدوڵڵا: رێكخستنی ئەو ململانێ دۆستانە و هەندێك جاریش كەمەر شكێنانە رێگایەی دروستە بۆ بەردەوامی راگەیاندنی حزبی. هەندێكی تەرخانی بەرژەوەندییە حزبییە خاڵیسەکان، ئەوی نەیاری حزبایەتی پێی دەڵێت بەرژەوەندی تەسكی حزبایەتی. هەندێ هەرە زۆری دەبێ تەرخانی بەرژەوەندی خەمەكانی خەڵكی بێت. لاپەڕە یەكی رۆژنامەكان، یان سەروتار و وتاری ئیمزاكراو یاخود لێدوانی وتەبێژ و پەخشی وتارەكانی سەرۆكی حزب، ئەمە دیوە حزبییەكەیەتی، بەڵام ئێ خۆ ژیان لەوە فراوانترە و زەمەنی كۆمەڵ لە تەمەنی حزب درێژترە. دەبێ ئەو دوای كات و خەرجی و ئەركەكان تەرخانی خەمی خەڵك بێت. رووماڵی رووداوی ئابووری و وەرزش و هونەری و پزیشكی و بەسەرهاتەكانی كۆمەڵ و ئەمانە هەموو خەمی هاوبەشی هەموو جۆرە میدیایەكن، حزبی و نا حزبی، ئەهلی و سەربەخۆ و سێبەریش.
پانتاییەكی كەم بۆ جیاوازی هەیە كە پانتایی بەشی حزبەكە یان كاتی حزبەكەیە، بۆ نموونە كاتی هەڵبژاردن و ململانێی سیاسی دیاریكراو.
كە ژیان هەموو كرایە ململانێی سیاسی و هیچ بۆ چیرۆكی ژیان نەمایەوە، كەواتا تۆ نەك میدیاكەت لە قەیراندا دەبێت، بەڵكو كۆمەڵگەكەشت لە قەیراندا دەبێت، كۆمەڵگەیەكی نۆرماڵ نییە، بەڵكو نەخۆش و دەردەدارە. چەند مەترسیدارە کە كۆمەڵ بێ دیموكراسی و ململانێی سیاسی بێت، ئاواش مەترسیدارە كە هەمووی ململانێ و شەڕی سیاسی بێت. یەكەمیان دیكتاتۆری و سەركوتە و دووەمیشیان فەوزا دەخولقێنێت، دیموكراسی نۆرماڵ كە پەراوێزی هەرە گەورەی بۆ ژیان و كۆمەڵ هێشتوتەوە مۆدێلە باشە واقیعییەكەیە.
كە واتا باسێ کەمەکە رێكبخەینەوە:
-كەمێكی بەرژەوەنی حزبی لە كات و پانتایی دیاریكراودا.
-كەمێكی هەرە زۆری بۆ خەمی خەڵكی كە تاڕادەی نزیكبوونەوەی حزب و ستراكچەرەكەی لە میللەت و میللی بوون فراونتر و فراوانتریش دەبێت.
-كەمێكی دیاریكراویش بۆ پێكدادانی بەرژەوەندی حزب و خەمی خەڵكی كە نابێ وێستگەی زۆر داگیر بكات.
ئەسڵەن ئەوەش خۆی بەڵایەكی سیاسی و حزبی گەورەیە كە بەرژەوەندی حزبی و بەرژەوەندی خەڵكی دائیمە و بەردەوام دژ بە یەک بن. ئەمە پێش ئەوەی كێشە بێت بۆ میدیای حزبەكە كێشەیە بۆ حزبەكە كە وای لێ بێت هەمیشە رۆنگسایدی بەرژەوەندی خەڵك بڕوات. مەگەر حزب لە ژینگەی كۆمەڵ ناژی و پێویستی بە رەزامەندی و دەنگ و سەنگی خەڵك نییە، تا بمێنێت؟
زۆرینەی حزبەكان راگەیاندنی قۆرخكاریان هەیە، ئێوە لە یەكێتی نیشتیمانی كوردستان وتووتانە بڕواتان بە ئازادیی راگەیاندن هەیە، ئەمە یانی چی، ئایا مەرجتان لەسەری هەیە؟
ستران عەبدوڵڵا: كە راگەیاندنی حزبی ژماەیەكی كەم بوو لە كۆی راگەیاندنی وڵاتێك مانای وایە قۆرخكاری نییە، چونكە ئەوەتا خەڵكی تر و حزبی تر و میدیای نا حزبییش هەیە و لە برەودان ئیتر قۆرخكاری لە كوێیە؟ بە پێچەوانەوە زوڵم و زۆر لە ژینگەیەكی دژە حزبایەتیدایە كە هەندێكی بەرهەمی خراپ حزبایەتی كردن و هەندێكیش بەرهەمی ناحاڵی بوونە. مرۆڤ هەست دەكات بە زەیی دێتەوە بە حاڵی حزب و راگەیاندنی حزبی لە كۆی دیمەنەكە. قۆرخكاری ئەو كاتە دەگاتە قۆرخكاری میدیای حزبی كە هەموو كایەكانی تری ژیان وەك دەسەڵاتی تەنفیزی و تەشریعی و دادوەری نەخۆش كەوتبن و پەكیان كەوتبێ. قۆرخكاری سەرمایەدار و دەوڵەمەندی هەڵتۆقیو كە مەرج نییە هەمووی لە عەبای حزبەوە هاتبێ، بەڵام كەڵكی لە حزب وەرگرتووە. ئەمانە مەترسی گەورەترن لەسەر میدیا و كۆمەڵگە، چونكە هەر چۆنێك بێت حزب قەید و بەندێکی بەرپرسیارێتی هەیە كە رێگە لەوە دەگرێ ببێتە خێو بۆ گیانی كۆمەڵگە و بۆ گیانی چینی خانووە قوڕەكان، بە قەولی ئەدەبیاتی یەكێتی، قۆرخكاری سەرمایەدار و دەوڵەمەندی هەڵتۆقیو مەترسیدارترە، چونكە بەناوی بریقەدار و بەرژەوەندیی ژێر بەژێرەوە قەڵاكانی دیموكراسی و میدیای ئازاد داگیر دەكات و پاشماوەی خۆراكی بۆگەنی خۆی بەناوی دیموكراسی و میدیای ئازادەوە بۆ كۆمەڵگە و میدیا و میدیاكاران رۆ دەكات. ماف و مووچە و یٔیستحقاقی پیشەیی رۆژنامەنووسان دەخوات و ئازادیەكی رووكەشیان دەداتێ تا میدیا بەگژ یەكدا بكات بەناوی جیا جیای میدیای حزبی و ئەهلی و سێبەررەوە. هیچ ململانێیەك لەنێوان میدیای رەسەن و قووڵ نییە، بەڵام قۆرخكارەكان بۆ ئەوەی ململانێی راستەقینەی كۆمەڵایەتی بشارنەوە ململانێی درۆزنانەی نێوان میدیاكان دروستدەكەن و میدیاكارانی هاوپیشە بە گژ یەكدا دەكەن. لە هەموو تەمەنی رۆژنامەنووسیی خۆمدا هاوپیشەكانی خۆمان، لە هەموو دامەزراوەكان، وەك دوژمن نایەنە بەرچاوم تەنیا ئەو كاتە نەبێ كە گاڵدەدرێ دوژمنایەتی درۆزنانە لەنێوانمان دروستبكرێت.
ئازادی راگەیاندن هەر پەلاماردانی حزب و حزبایەتی نییە كە بێ حزبایەتی ژیانی دیموكراسی هیچ كۆمەڵگەیەك ساغلەم نابێ، ئازادی راگەیاندن ئەوەش دەگرێتەوە كە رەخنە لە تێكچونی پەیوەندی نێوان دامەزراوەكان و داشكاندنی بەلانس بەلای دەزگای تەنفیزی و حوكمڕانیدا بگیرێت.
نابوتكردنی دەزگای دادوەری و دەزگای تەشریعی و نابوتكردنی حزبایەتی و میدیای بەرپرسی حزبایەتی بەشێكە لە رێگە خۆشكردن بۆ ستەمكاری و دەسەڵاتی رەهای حوكمڕانی كە بێ حیسب و كیتاب سامان بخوا و ئازادی و دیموكراسیش بە ناوی جیا جیای بریقەدارەوە مۆنۆپۆل بكات. ئەمانە هەڕەشەن لەسەر قەلای میدیای و قەڵای دیموكراسی و هەرچی دامودەزگای چاودێری میللی هەیە. نەک گوایە قۆرخکاری میدیای حزبی.
بیروڕا
