تەندروستی
زۆرترین سەرچاوەی ڤیتامینەکان لە چیدایە، سودەکانیان چییە؟
مەودا میدیا - سلێمانی |
مەودا میدیا-
میوە سەرچاوەیەکی نایابی ڤیتامین و کانزا گرنگەکانە ئەو ڤیتامینانەی لە میوەکاندا هەیە بەسەر دوو گروپدا دابەش دەکرێن، ئەوانیش ڤیتامینەکانی تواوە لە ئاودا و ڤیتامینەکانی تواوە لە چەوریدا، مرۆڤ پێویستی بە 13 جۆر ڤیتامینە کە 9 لە ئاودا تواوەن، چوارەکەی دیکەش ڤیتامینەکانی تواوەن لە چەوریدا، ئەوانیش پێک دێن لە: ڤیتامین A، ڤیتامین D، ڤیتامین E، و ڤیتامین K.
زۆربەی ڤیتامینەکانی ناو میوە ڤیتامینەکانی تواوەی ئاون و بە تایبەتی دەوڵەمەندن بە ڤیتامین B و ڤیتامین C، ئەو میوانەی ئەم جۆرە ڤیتامینانەی تێدایە بەهۆی ئەوەی لە ڕێگەی بەکارهێنان بۆ چێشت لێنانەوە یان ماوەیەکی زۆر هەبیت لە نێوان هەڵگرتنیان و خواردنیان ڤیتامینەکانیان بە خێرایی و بە ئاسانی لەدەست دەدرێت, بۆیە باشترە زۆربەی جۆرەکانی میوەکان بە کاڵی و زوو بخورێت.
ڤیتامینەکان زیاتر لە توێکڵی دەرەوەی میوەکەدا چڕ دەبنەوە، یان ڕاستەوخۆ لە ژێرەوەیدا، هەروەها میوەی تازە یان بەستوو، کە ڕاستەوخۆ دوای لێکردنەوەیان زۆرترین رێژەی ڤیتامینیان تێدایە، بۆیە خواردنی ئەو میوانەی کە چەندین ڤیتامینی پێویستیان تێدایە دەتوانێت بەشێوەیەکی ئەرێنی کاریگەری لەسەر ژیان دەبێت، چونکە خۆراکی باش دەوڵەمەند بە ڤیتامین رۆڵی هەیە لە بەهێزکردنی بەرگری لەش، و پاراستنی تەندروستی و لەش، بە کەمکردنەوەی ئەگەری زۆرێک لە نەخۆشییەکان، پاراستنی شێوەی کەسەکە بەجۆرێک کە گەنجتر دەربکەوێت، جگە لە هەستکردن بە وزە و زیندوویی، نەهێشتنی دڵەڕاوکێ و سترێس، هەروەها یارمەتی باشترکردنی باری دەروونی ئەو کەسانە دەدات کە تووشی خەمۆکی دەبن.
هەندێکیان هەیە رێگەکان کە دەتوانرێت بەکاربهێنرێت بۆ پاراستنی ڤیتامینەکان لە میوەکاندا، لەوانە: بەر نەکەوتنی هەوا بە میوەکان دوای توێکڵەکەی، چونکە ڤیتامینەکان لە ناوەوە دەست دەکەن بە شیبوونەوە، و باشترە میوەکان بە ساردیی بهێڵرێتەوە بۆ پاراستنیان، میوەکان باشترین ماددە خۆراکیەکانی تێدایە تەندروستن و دەوڵەمەندن بە ڤیتامینەکانی وەک میوەی تازە و سروشتی، کە پێویستیان بە شوێنی وشک و فێنک هەیە بۆ هەڵگرتن.
س،ر
میوە سەرچاوەیەکی نایابی ڤیتامین و کانزا گرنگەکانە ئەو ڤیتامینانەی لە میوەکاندا هەیە بەسەر دوو گروپدا دابەش دەکرێن، ئەوانیش ڤیتامینەکانی تواوە لە ئاودا و ڤیتامینەکانی تواوە لە چەوریدا، مرۆڤ پێویستی بە 13 جۆر ڤیتامینە کە 9 لە ئاودا تواوەن، چوارەکەی دیکەش ڤیتامینەکانی تواوەن لە چەوریدا، ئەوانیش پێک دێن لە: ڤیتامین A، ڤیتامین D، ڤیتامین E، و ڤیتامین K.
زۆربەی ڤیتامینەکانی ناو میوە ڤیتامینەکانی تواوەی ئاون و بە تایبەتی دەوڵەمەندن بە ڤیتامین B و ڤیتامین C، ئەو میوانەی ئەم جۆرە ڤیتامینانەی تێدایە بەهۆی ئەوەی لە ڕێگەی بەکارهێنان بۆ چێشت لێنانەوە یان ماوەیەکی زۆر هەبیت لە نێوان هەڵگرتنیان و خواردنیان ڤیتامینەکانیان بە خێرایی و بە ئاسانی لەدەست دەدرێت, بۆیە باشترە زۆربەی جۆرەکانی میوەکان بە کاڵی و زوو بخورێت.
ڤیتامینەکان زیاتر لە توێکڵی دەرەوەی میوەکەدا چڕ دەبنەوە، یان ڕاستەوخۆ لە ژێرەوەیدا، هەروەها میوەی تازە یان بەستوو، کە ڕاستەوخۆ دوای لێکردنەوەیان زۆرترین رێژەی ڤیتامینیان تێدایە، بۆیە خواردنی ئەو میوانەی کە چەندین ڤیتامینی پێویستیان تێدایە دەتوانێت بەشێوەیەکی ئەرێنی کاریگەری لەسەر ژیان دەبێت، چونکە خۆراکی باش دەوڵەمەند بە ڤیتامین رۆڵی هەیە لە بەهێزکردنی بەرگری لەش، و پاراستنی تەندروستی و لەش، بە کەمکردنەوەی ئەگەری زۆرێک لە نەخۆشییەکان، پاراستنی شێوەی کەسەکە بەجۆرێک کە گەنجتر دەربکەوێت، جگە لە هەستکردن بە وزە و زیندوویی، نەهێشتنی دڵەڕاوکێ و سترێس، هەروەها یارمەتی باشترکردنی باری دەروونی ئەو کەسانە دەدات کە تووشی خەمۆکی دەبن.
هەندێکیان هەیە رێگەکان کە دەتوانرێت بەکاربهێنرێت بۆ پاراستنی ڤیتامینەکان لە میوەکاندا، لەوانە: بەر نەکەوتنی هەوا بە میوەکان دوای توێکڵەکەی، چونکە ڤیتامینەکان لە ناوەوە دەست دەکەن بە شیبوونەوە، و باشترە میوەکان بە ساردیی بهێڵرێتەوە بۆ پاراستنیان، میوەکان باشترین ماددە خۆراکیەکانی تێدایە تەندروستن و دەوڵەمەندن بە ڤیتامینەکانی وەک میوەی تازە و سروشتی، کە پێویستیان بە شوێنی وشک و فێنک هەیە بۆ هەڵگرتن.
س،ر