مەودا میدیا-

پزیشکی پسپۆڕی زانستی خۆراک ئاشکرایکرد قه‌بزی یەکێکە لە کێشه‌ ته‌ندروستییه‌ باوه‌کانی ئه‌م سه‌رده‌مه‌ به‌ڵام ژماره‌یه‌کی به‌رچاو له‌ رۆژووانان لە مانگی پیرۆزی رەمەزان دووچاری ئه‌م کێشه‌یه‌ ده‌بنه‌وه‌.

دکتۆر کامه‌ران رسوڵ ژاژڵه‌یی، پزیشکی پسپۆڕی زانستیی خۆراک بە مەودا میدیای راگەیاند "قه‌بزی نه‌خۆشی نییه‌ به‌ڵکو بریتییه‌ له‌  حاڵه‌تێکی کاتی یان هه‌میشه‌یی و هۆکاری زۆره‌ و یه‌کێکه‌ له‌ نیشانه‌کانی هەندێک نه‌خۆشی و پێویسته‌ هۆکاره‌کانی ده‌ست نیشان بکرێت و به‌ رێگه‌ی دروست چاره‌سه‌ری بۆ بدۆزرێتەوە". 

دکتۆر کامه‌ران رسوڵ ژاژڵه‌یی شێوازەکانی چاره‌سه‌رکردن و خۆپاراستنی لە قەبزی بەمشێوەیە خستووەتەڕوو:

1ــــ خواردنی ژه‌می به‌ربانگ به‌ هێواشی و جوینی به‌ باشی و دوورکه‌وتنه‌وه‌ له‌  خواردنی بڕێکی زۆر له‌ خۆراک به‌ په‌له‌ و به‌سه‌ریه‌که‌وه‌.

2ــــ خواردنه‌وه‌ی هه‌شت په‌رداخ یان زیاتر له‌ ئاو له‌نێوان به‌ربانگ و پارشێو ؛ هه‌موو نیو سه‌عات جارێک یه‌ک په‌رداخ ئاو بخۆره‌وه‌ ؛ ئاوه‌که‌ فێنک بێت یان ئاساییه‌ باشتره‌ له‌ ئاوی زۆر سارد. 

3ـــ خواردنی بڕێکی زۆر له‌و خۆراکانه‌ی ده‌وڵه‌مه‌ندن به‌ ڕیشاڵه‌کان وه‌ک سه‌وزه‌ و میوه‌ و دانه‌وێڵه‌ ته‌واوه‌کان وه‌ک ئاردی بۆر ، برنجی بۆر یان قاوه‌یی.

4ــــ ڤیتامین (B ) خواردنی بڕێکی زۆر له‌و خۆراکانه‌ی ده‌وڵه‌مه‌ندن به‌ ڤیتامین ( B ) وه‌ک سپێناخ ، که‌له‌رم ، ماست ، چواله‌ی سه‌وز ، ڕێواس ، مزره‌ سێو ،ترێ ، هه‌نجیر ، بادام ، فستق ،  دانه‌وێڵه‌ ته‌واوه‌کان ، نۆک ، ماسی ، مریشک.

5ــــ دووربکه‌ره‌وه‌ له‌ خواردنه‌وه‌ی بڕی زیاتر له‌ دوو کووپ له‌ چا و قاوه‌  به‌ تایبه‌ت کاتی پارشێو و نه‌خواردنه‌وه‌ی  ئه‌و خواردنه‌وانه‌ی مادده‌ی که‌ڤاینیان تێدایه‌ وه‌ک خواردنه‌وه‌ گازییه‌کان.

6ـــ زیادکردنی جووڵه‌ و وه‌رزش کردن و دوورکه‌وتنه‌وه‌ له‌ دانیشتن و پاڵ که‌وتنی زۆر به‌ دیار تیڤی و موبایل و ئینته‌رنێته‌وه‌، چوون  و گه‌ڕانه‌وه‌ به‌پێ بۆ مزگه‌وت و کردنی نوێژی ته‌راویح سوودی زۆره‌.

7ــ خواردنی سه‌وزه‌ و میوه‌ زۆر گرنگه‌ به‌ تایبه‌ت ئه‌و جۆرانه‌ی بڕێکی زۆر ئاویان تێدایه‌ وه‌ک ترۆزی ، خه‌یار ، شووتی ، قه‌یسی ، هه‌وڵبده‌ سێ بۆ چوار جار له‌ نێوان به‌ربانگ و پارشێو بیان خۆیت.

8ـــ رێکخستنی کاته‌کانی نووستن ؛ دوور بکه‌ره‌وه‌ له‌ شه‌ونخوونی، به‌ رۆژ مه‌خه‌وه‌ و به‌ شه‌و به‌خه‌به‌ر بیت له‌ به‌ربانگه‌وه‌ تاوەکو پارشێو.

9ـــ پێویسته‌ ژه‌می پارشێو بخورێت و چه‌ند بتوانرێت ؛ دوا بخرێت ؛خواردنی زه‌ڵاته‌ و مێویه‌ک له‌ کاتی  پارشێو زۆر به‌ سووده‌.

ب ح