لە دوو وتاری پێشوودا باسمان لە عیبرەت و فێربوونەكان كرد لە سزاكانی كۆرۆنا، لەم وتارەدا دەمەوێت هەڵوێستەیەك بكەم لەوەی چۆن دەتوانین ئەزموونی كەسایەتیمان بكەین ئەو كاتانەی لە دەرەوەی خواستی خۆمان ماڵنشین دەكرێین بەتایبەتی بۆ پیاوان، یاخود بۆ رەگەزی نێرینە بەهەموو ئاستەكانی تەمەن و پیشەیان.

بەڵێ لەوانەیە بڵین ئەی لە شوێنی كاركردن مرۆڤ ئەزموون ناكرێت؟ بە بڕوای من مرۆڤ بۆ ماوەیەكی زۆر دەتوانێت خۆی لە زۆر لە هەڵسوكەوتە سروشتییەكانی خۆی بدزێتەوە و كەسایەتییەكی تر نمایش بكات كە تەواو پێچەوانەی كەسایەتییە سروشتییەكەی خۆیەتی، هۆكاری ئەمەش زۆرە كە وابەستەیە بە كۆمەلێك بەرژەوەندیی جیاواز، بەڵام هەر ئەم كەسایەتییە لەناو خێزانی خۆیدا تەواو جیاوازە، چونكە ناتوانێت بۆ ماوەیەكی زۆر یاریی لەگەڵ هەستە راستەقینەكەی خۆی بكات و فێڵ لە كەسایەتیی خۆی بكات و كۆنترۆڵی هەڵسوكەوتە سروشتییەكانی خۆی بۆ ناكرێت، هەربۆیە لەماوەیەكی كەمدا كەسی بەرامبەر ئاشنا دەبێت بە هەڵسوكەوتە سروشتییەكانی كەسی بەرامبەری بە هەردوو رەگەزەوە، بۆیە هونەری كەسایەتی مرۆڤ پەیوەستە بەو وێناكردن و بەرجەستەكردنە راستەقینەیەی دوور لە رتووش و نواندن، لە ناو خێزان و لەكاتی ماڵنشینی دا پیادەی دەكات. بۆیە خێزان سەنگی مەحەك و پێوەرە بۆ ئەزموونكردنی كەسایەتیمان.

چاخی كۆرۆنا زۆرێك لەو كەسایەتییانەی خستە بەردەم تاقیكردنەوە و هەڵسەنگاندن، سەرەنجام بەشێكی زۆری هەستی بەو هەڵە و كەموكوڕییانە كرد كە لە ژیانی خێزانیدا فەرامۆشی كردووە و كەمتەرخەم بووە لە هەڵگرتنی بەرپرسیارێتی بەرامبەر ئەندامانی خێزانەكەی، دایك بێت یان باوك یاخود بەپێچەوانەوە، هاوسەر بێت یان منداڵ، بەمەش بووەتە وانەیەك عیبرەتی لێ وەرگرتووە، بەڵام كەمیش نەبوون ئەوانەی لەم ئەزموون و ماڵنشینییە، هاواری بێزاریی و تووڕەییان بەرزبۆتەوە لە كەرەنتینە و ماڵنشینكردنی زۆرەملێ، لەمەدا پیاوان بە پلەی یەكەم بە زیندان و بڵاوكردنەوەی چەندین تەنزی گاڵتەجاڕی و پڕكردنی تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان و سۆشیال میدیا بە ئەركە تاقەت پڕوكێنەكەی ژنان كە بەبێدەنگی دوور لە چاوی باوك و هاوسەرەكان رۆژانە لەناو ماڵەكاندا جێبەجێی دەكەن، كەچی بەداخەوە لای بەشێك لە براو هاوسەر و باوكەكان بووەتە نوكتە و گاڵتەكردن و بێ بەهاكردنی ماندوبوون و شەونخونییەكانیان!

باشە پیاوان ئەوەی كە لە ماڵەوە بۆیان شەرمە بیكەن، هەر ئەو كارە نییە كە لە بازاڕدا دەیكەن؟ بەوەش نەوەستاوە بەداخەوە ئاماژەكان و ئامارو داتاكان پێمان دەڵێن كە ئاستی توندوتیژییە خێزانییەكان لە هەڵكشاندایە و بەركەوتی ئەم ئامار و داتایانەش بەداخەوە بەشی زۆری بەر كچان و ژنان كەوتووە و بە رێژەیەكیش بەر رەگەزی بەرامبەر كەوتووە، واتە پیاوانیش بەدەرنەبوون لە بەركەوتنی توندوتیژی، دەی هەروا دەبێت چی بچێنیت هەر ئەوەش دەدووریتەوە، پیادەكردنی توندوتیژیی، پەرچەكرداری توندوتیژیی بەدوای خۆیدا دەهێنێت.

لەكاتێكدا كۆمەڵگەی مرۆڤایەتی گیرۆدەی ڤایرۆسێكی كوشندە بووە و ژیانی ئاسایی و رۆتینی رۆژانە و جموجوڵەكانی لەكارخستووە و هەمووان لە دۆخێكی دەروونیی ئاڵوز و هەستیاردا ژیان دەكەن، بەشێكی تریش لە هەوڵی دەربازبوون و دۆزینەوەی ڤاكسینن بۆ بەرەنگاربوونەوەی كۆڤید 19، لەولاشەوە هەواڵ و زانیارییە شەرمهێنەرەكانی كوشتنی كچێك، ژنێك، دەركردنی بەساڵاچووان، “دایك، باوك، خەسوو و خەزور” هەڕەشەی كوشتن و پڕبوونی شێڵتەر و ماڵەكانی داڵدەدان لە كچان و ژنانی دەربازبوو لە كوژران دەبیستین، یان دەخوێنینەوە، لە تۆماری هێڵی گەرمی ( 119 ) ی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژیی، ئەمە سەلمێنەری راستییەكی تاڵە كە دەبێت دان بەو هەڵەیەدا بنێین كە ئاشتیی كۆمەڵایەتیمان و ئاسایشی خێزانیمان لەبەردەم هەڕەشەیەكی گەورەدایە و پێویستە هەڵوێستەی لەسەر بكەین و یەكێك بێت لە ئەرك و ئەولەویاتی دامەزراوە و دەزگا ئەكادیمی و پەیوەندیدارەكان بۆ قۆناغی دوای كۆرۆنا، 
ئەمەش ئەو ئەزموونەیە كە لە چاخی كۆرۆنادا بە ئاگامان دەهێنێتەوە لەوەی ئێمەی مرۆڤ هەڵگری چ بەها و میتۆدێكین بۆ ژیان، یاخود پەرتەوازە و دیلی بیروڕا ناپەسەند و تاریكەكانی سەردەمی تاریكین و نامانەوێت دیدو زهنیەتمان رۆشنایی ببینێت و ئازادمان بكات لەو كۆت و بەندو گرێ دەروونییانەی كە هێزی خۆمان لە بەرامبەردا بەتاڵ دەكەینەوە و لە فەزای گشتیشدا جۆریكی جیاواز لە كەسایەتیی نمایش دەكەین.

بۆیە ئەو نواندنەی كە لە دەرەوەی بازنەی خێزان نمایشی دەكەین، شەڕێكی دەرونییە بۆ خۆدەربازكردن لە راستییەكی تاڵ كە نامانەوێت لەو راستییە تێبگەین كە پێوەر بۆ هەڵسەنگاندنی هەر كەسایەتییەك لە دروستكردنی خێزانێَكی تەندروست كە لەسەر بنەمای رێزو خۆشەویستی و لێكتێگەیشتن دادەمەزرێت و بەیەكەوە بەرپرسیارێتی دایكایەتی و باوكایەتی دەگرنە ئەستۆ لە دەستەبەركردنی پێداویستییە رۆحی و مادییەكان بۆ خێزانەكەیان، جا هاوسەرت بێت یاخود دایك و باوكت و منداڵەكانت بێت بێ جیاوازیی، بەمەش هونەری كەسایەتیمان لە چوارچێوەی خێزانەكانماندا سەلمێنەر و پێوەری ئەو راستییەن كە ئێمە هەڵگری چ جۆرە كەسایەتییەكین.

ئەمەش دەبێتە پێوەری هەڵسەنگاندنی كۆمەڵگەش كە شارەزاییان جەخت لەوە دەكەنەوە لەهەر كۆمەڵگەیەك ژیان و مافی ژنان و منداڵان پارێزراو بێت و سیستمێكی پەروەردەیی هاوچەرخ كە لەسەر بنەمای مافی مرۆڤ و دادپەروەریی و یەكسانی بێ جیاكاریی پەیڕەوبكرێت، ئەوا ئەو كۆمەڵگەیە گەشە دەكات و پێش دەكەوێت.