هێشتا گەڕی نوێی ململانێکانی نێوان ئەمریکا و ئێران لە عێراق، نەکەوتبوویە سەر ڕووپەڕی ڕۆژنامەکان، سەرۆکی هەرێمی کوردستان داوای پاراستنی دپلۆماتکاران و وەفدە بیانییەکانی لە عێراق کرد و ئامادەیی خۆی بۆ یاریمەتیدانی عێراق لەو بوارەدا ڕاگەیاند، دوو ڕۆژ بەسەر تویتەکەی سەرۆکی هەرێمدا تێنەپەڕیبوو، دەنگۆی هەڵهاتنی باڵیۆزی ئەمریکا لە عێراق، لە بەغداوە بۆ هەرێم بڵاوبوویەوە، ئەوەش دوای هەڕەشەکەی پۆمپەیۆ بوو، سەبارەت بە داخستنی باڵیۆزخانەکەیان لە بەغدا، لە ئەگەری بەردەروامی هێرشی میلیشیاکان بۆ سەریان.

نزیکەی ساڵێکە، بە بەردەوامیی و هەفتانە چەند جارێک، باڵیۆزخانەی ئەمریکا لە عێراق، کە بارەگاکەی لە بەغدای پایتەختە دەکەوێتە بەر هێرشی مووشەک و کاتیوشا، هێرشەکان لە شوێنی نادیارەوە و لەلایەن کەسانی نەناسراوەوە ئەنجام دەدرێن، بەڵام پێدەچێت ئەمریکا لای ڕوون بێت کە ئێران و میلیشیاکانی لە پشت ئەو هێرشانەوەن.

دوای هەڵبژاردنی کابینەی نوێی حکومەتی عێراق و دەستبەکاربوونی مستەفا کازمیی وەکو سەرۆک وەزیرانێکی نوێی نزیک لە ئەمریکا، چاوەڕوان دەکرا هێرشەکانی سەر باڵیۆزخانەی ئەمریکا لە عێراق کۆتاییان پێ بێت، بەڵام ئەو هیوایە زوو کۆتایی هات، مووشەکباران و ئاراستەکردنی کاتیوشا بۆ سەر باڵیۆزخانەکە بەردەوامبوو، ئەوەش ئەمریکییەکانی نیگەرانکرد.

نێچیرڤان بارزانیی سەرپکی هەرێمی کوردستان ٢٥ی ئەم مانگە لە تویتێکدا ئەوەی خستەڕوو "بە نیگەرانییەکی زۆرەوە چاودێریی دوایین هێرش و هەڕەشەکان دژی ئەرکە دیپلۆماسییەکان و بنکە سەربازییەکانی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی دەکەین کە عێراقییەکان لە "تیرۆر" دەپارێزن. پاڵپشتی لە هەوڵی سەرکردە عێراقییەکان بۆ رێگەگرتن لە هێرشی زیاتر دەکەین و ئامادەین یارمەتیدەربین بۆ دڵنیابوونەوە لە ئاسایش و سەقامگیری لە وڵاتدا".

ئەم تویتەی سەرۆکی هەرێم پەیامێکی پێشوەختەبوو لەبارەی گەڕێکی نوێی ململانێوە کە هیشتا بەتەواوەتی هاوڵاتیان و زۆرێک لە سیاسیی و چاودێرانیش ئاگاداری نەبوون، بەڵام هێندەی پێنەچوو، ململانێکە قوڵتربوویەوە و میدیاکان زانیارییەکانی گەڕە نوێکەی ئەو ململانێیەیان بڵاوکردەوە.

مایک پۆمپەیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریکا، ٢٦ی ئەم مانگە، پەیوەندی بە مستەفا کازمیی سەرۆک وەزیرانی عێراق و بەرهەم ساڵح سەرۆک کۆماری عێراقەوە کردووە، پێی ڕاگەیاندوون کە ڕەشنوسی بڕیاری داخستنی باڵیۆزخانەکەیان لە عێراق لەسەر مێزەکەی دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکادایە، ئەگەر مەترسییەکانی سەر باڵیۆزخانەکەیان کۆتایی نەیەت ئەوا ناچار دەبن دایدەخەن و دەست بە لەناوبردنی میلیشیا ئێرانییەکان دەکەن، ناوەڕۆکی ئەم پەیوەندییە، هەندێک لە میدیا ئەمریکییەکان بڵاویانکردەوە، هێشتا بە فەرمیی لەو بارەیەوە قسە نەکراوە.

ڕۆژنامەی واشنتۆن پۆست هەمان زانیاری بە هەندێک زیادەوە بڵاوکردووەتەوە، ڕۆژنامەکە لەزاری بەرپرسێکی باڵای ئەمریکییەوە قسەیکردووە، دەڵێت گوایا بڕیاری ئەمریکا ئەوەیە کە بۆ ماوەی ٩٠ ڕۆژی تەواو باڵیۆزخانەکەی لە بەغدا دابخات، ئەمەش وەکو خۆپارێزیی لە مەترسیی میلیشیا شیعەکان و کاردانەوەیان بەرامبەر پلانی نوێی ئەمریکا کە بریتییە لە کۆتایی هێنان بە ڕۆڵی ئەو میلیشیایانە.

پەیوەندییە تەلەفۆنییەکەی پۆمپەیۆ، شیعەکانی عێراقی کرد بە دوو بەشەوە، هەندێکیان سوورن لەسەر ئەوەی دەبێت ئەمریکا لە عێراق دەربکرێت، هەندێکیشیان هێمنترن و داوای ڕاگرتنی هێرشەکانی سەر باڵیۆزخانەی ئەمریکا دەکەن، ئەمەی دووەم قۆناغێکی نوێیە لە هەڵوێستی لایەنە شیعەکاندا، موقتەدا سەدر، تویتێکی کردووە و ئاماژە بەوە دەکات کە هەندێک چەکدار لەژێر چەتری حەشدی شەعبییدا کاری تیرۆرستی و تێکدەرانە دەکەن و ئەوان بەرپرسن لە بۆردوومان و پەلاماردانی باڵێۆزخانەکەی ئەمریکا، حەشدی شەعبی خێرا وەڵامی دایەوە، بێبەری بوونی خۆی لە هێرشەکان ڕاگەیاند، حزبەکەی هادی عامریش کە بە کەسێکی نزیک لە ئێران دادەنرێت داوای لە هێزە ئەمنییەکان کرد کاری باشتر بکەن بۆ پاراستنی ناوەندە دپلۆماسییەکان، هێرش و پەلاماردانی باڵیۆزخانەی ئەمریکای ڕەتکردەوە و بە کارێکی نەشیاو لەقەڵەمدا.

بەڵام هێشتا ماون ئەوانەی کە بەنزین بە ئاگری ململانێکەدا دەکەن، ئەبو عەلی عەسکەری، بەرپرسی ئەمنی کەتائیبی حزبوڵڵای عێراق، لە وەڵامی پەمپەیۆدا دەڵێت "لووتی سەربازانی ئەمەریکا، لە خاکی عێراقدا دەچەقێنین"، بێجگە لەویش، ئه‌كره‌م كه‌عبی، سكرتێری گشتیی بزووتنه‌وه‌ی نوجەبا (النجبا‌و)ی سه‌ر به‌ میلیشیاكانی حه‌شدی شه‌عبی‌ رایگه‌یاند "ئێمه‌ هێشتا چاوه‌ڕوانی هه‌ڵوێستی ره‌سمی سه‌رجه‌م هێزه‌كان ده‌كه‌ین، سه‌باره‌ت به‌ بوونی مۆڵگه‌یه‌كی سه‌ربازی پێشێلكاری سه‌روه‌ری عێراق، كه‌ ئه‌مه‌ریكا به‌ ناوی باڵیۆزخانه‌ له‌ به‌غدا دایمه‌زراندووه‌، بۆ ئه‌وه‌ی وێرانكاری و خراپه‌كاری له‌ عێراق بڵاوبكاته‌وه‌".

دەمێکە بەشێک لە شیعەکانی عێراق بانگەشەی ئەوە دەکەن کە باڵیۆزخانەی ئەمریکا لە عێراق تەنها پێگەیەکی دپلۆماسیی نییە، بەڵکو دامەزراوەیەکی هەواڵگریی و سەربازیشە، بەڵام ٢٧ی ئەم مانگە باڵیۆزخانەکە خۆی ئەو ڕاستیەی سەلماند و لە ڕاگەیەنراوێکدا دانیشتوانی دەوروبەری باڵیۆزخانەکەی ئاگادارکردەوە کە هەندێک جۆری چەک و تەقەمەنی تاقی دەکەنەوە و لە ئەگەری بوونی هەر دەنگێکی نەخوازراودا دڵنیایی دا بە هاوڵاتیان.

لەم قۆناغەدا ترسی ئەمریکا لە جێبەجێکردنی ئەو پیلانەیە کە قاسم سولەیمانی پێش کوژرانی داینابوو، بۆ هێرشکردنە سەر باڵیۆزخانەکەیان لە عێراق، میدیا ئەمریکییەکان بڵاویانکردووەتەوە کە هەواڵگریی ئەمریکی زانیاری دەستکەوتووە کە لە ماوەی داهاتوودا پەلاماری باڵەخانەکەیان دەدرێت و کارمەندەکانی بە بارەمتە دەگیرێن، هەر ئەم پیلانە بوو قاسم سولەیمانی بە کوشتن دا، چوونکە ئەوکاتیش ئەمریکا زانیاری هەبوو سولەیمانی بەنیازی وەها کارێکە.

کۆتایی هەفتەی ڕابردوو، وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا ڕاپۆرتێکی پڕ زانیاری بڵاوکردەوە، لە ڕاپۆرتەکەدا باس لەوە کرابوو کە عێراق بووەتە ناوەندێکی گەورەی سپیکردنەوەی پارە بۆ ئێران، ئاماژەی بەوەشکردبوو لەڕێگەی سپیکردنەوەی پارە و بەقاچاخ ناردنی هاوکاری لۆجستی و مادیی بۆ گروپە چەکدارەکان، ئێران دەستی هەیە لە بەهێزکردنی گروپە چەکدارەکانی دژ بە ئەمریکا لە عێراق، تەنانەت ئێران خۆشی ناتوانێت ئەو ڕاستییە بشارێتەوە، عەلی فەدەویی جێگری فەرماندەی سوپای پاسداران ڕایگەیاند لەماوەی ١٤ ساڵی ڕابردوودا سوپاکەی نزیکەی ٢٠ ملیار دۆلاری خەرجکردووە، پێشتریش نوسینگەی نەتەوەیەکگرتووەکان بۆ کاروباری سوریا ڕایگەیاندبوو کە سوپای پاسدارانی ئێران ساڵانە نزیکەی شەش ملیار دۆلار خەرج دەکات، شارەزایانیش ئاماژە بەوە دەکەن عێراق و سوریا و لوبنان و هەندێک وڵاتی تر مەیدانی کارە سەربازیی و هەواڵگرییەکانی ئێرانن، لەسەروو هەمووشیانەوە عێراق و سوریا.

گەڕی نوێی ململانێی نێوان ئەمریکا و ئێران لە عێراق لە کاتێکدایە کە هەفتەی پێشوو دەنگۆی ئەوە بڵاوکرایەوە کە هەردوو وڵات بە نهێنیی لە عومان سەرقاڵی دانوستانن لەبارەی چارەسەرکردنی کێشەکانی نێوانیان، بەڵام هەرزوو وەزارەتی دەرەوەی ئێران ئەو دەنگۆیەی ڕەتکردەوە و ئەمریکا تا ئێستاش بێدەنگی لەو دەنگۆیە کردووە.

ئەم گەڕەی ململانێکە لەکاتێکدایە کە ماوەیەکی کەم لەپێش هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمریکا ماوە، بۆیە هەندێک لە چاودێران پێیان وایە توندبوونەوەی ململانێکە پەیوەندی بەو بابەتەوە هەیە و ترەمپ دەیەوێت وەکو دەستکەوت لاوازکردن و فشارخستنەسەر ئێران پیشانی ئەمریکییەکان بدات.

بەڵام زۆرێک لە چاودێران ئاماژە بەوە دەکەن کە ململانێکە ڕاستەقینەیە و ئەمریکا بە هەموو توانایەوە هەوڵی لاوازکردنی ڕۆڵی ئێران لە عێراق دەدات، بۆ ئەمەش ستراتیژێکی نوسراوی هەیە و دەیەوێت لە ماوەی دوو تا چوار ساڵی داهاتوودا جێبەجێی بکات، ستراتیژەکەی ئەمریکا لەلایەن مارك ئیسپەر وەزیری بەرگریی ئه‌مه‌ریكا لە كۆڕبەندی بەرگریی نیشتیمانی کە سێ مانگ پێش ئێستا لە ئەمریکا بەڕێوەچوو ڕایگەیاندووە.

ناوەڕۆکی ستراتیژە نوێکەی ئەمریکا خۆی لە چوار خاڵی سەرەکییدا دەبینێتەوە کە سەرجەمیان بۆ لاوازکردن و کۆتاییهێنان بە ڕۆڵی ئێرانە لە عێراق و ناوچەکە، ئەو چوار خاڵەش بریتین لە:

-  دامەزراندنی چەند سەکۆیەکیی مووشەکیی نوێ لە عێراق و سوریا دژی ئێران. 

-   کردنەوەی چەند بنکەیەکی نوێی سەربازیی بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی ئێران. 

-   جێگیربوونی ١٤ هەزار سەرباز لە ناوچەکەدا بۆ وەڵامدانەوەی هەژموونی ئێران. 

-   ڕێگریکردن لە ڕووخانی سیستمی سیاسیی و حوکمڕانیی لە عێراق.

لە بەرامبەر ئەم ستراتیژەی ئەمریکادا ئێرانیش پلانی خۆی هەیە، ئەوەش لە کۆتا سەردانی فوئاد حسێن وەزیری دەرەوەی عێراق بۆ ئێراندا دەردەکەوێت، میدیاکانی ئێران بڵاویانکردەوە کە عەلی شمخانی سکرتێری ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانیی ئێران بە وەزیرە عێراقیەکەی وتووە "کوژرانی قاسم سولەیمانی لەبیر ناکەین، هەر دەبێت تۆڵەی بکەینەوە، ئەوە سووکایەتی بوو بە عێراق و بە ئێران".

چەند مانگ پێش ئێستا دزە بە ڕاپۆرتێکی نهێنیی دەزگای هەواڵگری ئیسرائیلی کرا، لە ڕاپۆرتەکەدا باس لە ئامادەکاری ئێران کرابوو بۆ تۆڵەسەندنەوە لە ئەمریکا، ناوەڕۆكی راپۆرتەکە کە بۆ ئەمریکا نێردرابوو باسی لەوە دەکرد، ئێران لەڕێگەی میلیشیاکانییەوە پلانی داناوە هێرش بکاتە سەر چەند باڵیۆزخانەیەکی ئەمریکا لە وڵاتانی جیاجیای جیهاندا، ڕاپۆرتەکە عێراق و سوریا و تورکیا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و چەند وڵاتێکی ئەمریکای لاتینی دەستنیشانکردووە، کە مەترسی ئەوەیان تێدایە میلیشیا ئێرانییەکان زیان بە بەرژەوەندی و دپلۆماتکار و سەربازانی ئەمریکا بگەیەنن.

کۆی ئەم ململانێی ئاڵۆزیانە لە سێ ئەگەری سەرەکییدا کۆتاییان دێت، ئەوانیش بەردەوامیی ململانێی نێوان ئێران و ئەمریکا بەم شێوەیەی کە ئێستا لەئارادایە، ئەگەری دووەم بریتییە لە کۆتایی هاتن یان لاوازبوونی تەواوەتی ئێران و نەمانی ڕۆڵی لە عێراق، ئەگەری سێیەمیش بریتییە لە دەرکردنی هێزەکانی ئەمریکا یان ناچارکردنی ئەمریکا بە کشانەوە لە عێراق، کە ئەمە هەمان ئەو سیناریۆیەیە کە بەرپرسە باڵاکەی حزبوڵای عێراقیی پێی دەڵێت "چەقاندنی لوت بە خاکی عێراقدا".

بەگوێرەی ڕاپرسییەک کە هەفتەی پێشوو لە کوردستان ئەنجامدراوە و یەکێک لە پرسیارەکانی ئەوەیە "ئایا داهاتووی ململانێی ئەمریکا و ئێران بەچی دەگات" ڕێژەی ٪٤١ی هاوڵاتیان پێیان وایە ململانێکە بەو شێوەیەی ئێستا بەردەوام دەبێت، ٪٢٩ پێیان وایە ئێران لاوازتر دەبێت، ٪٢١ پێشبینی ڕووخانی ئێران دەکەن لە ئەنجامی ململانێیدا لەگەڵ ئەمریکا، تەنها ٪٩ پێیان وایە ئێران لەم ململانێیەدا بەهێزتر دەبێت.

زۆرێک لە چاودێر و شارەزایان پێیان وایە ململانێکە بە هەر ئاسارەتەیەکدا هەنگاو بنێت دواجار لە عێراق و سوریادا یەکلایی دەبێتەوە، واتە هەریەک لەو دوو لایەنەی ناو ململانێکە سەربکەون دەبنە یاریکەری سەرەکی لە گۆڕەپانی سیاسیی عێراق و هەر یەک لەوانیش لە ململانێکەدا لاواز ببێت و بشکێت، "لوتی لە خاکی عێراق دەچەقێت".