خەڵەف   غەفور

خەڵەف غەفور

سولەیمانى وەکو دەرفەتێک بۆ سازان

کوشتنى قاسم سولەیمانى رووداوێکى ترسناک بوو بۆ ئاسایش و سەقامگیری سیاسی ناوچەکە، رەنگە لە بیست ساڵى رابردوودا رووداوی لەم شێوەیە ترسناک و کاریگەر رووی نەدابێت. زۆرینە باس لە هەڵگیرسانی شەڕ دەکەن، راستەوخۆ یان ناڕاستەوخۆ، بەڵام دەکرێ وەکو دەرفەتێکیش سەیر بکرێ بۆ سازانى ئەمەریکا و ئێران ئەگەرچى پرۆسەیەکى قورسە و پەیوەندی بە شکاندنى رەمزی سیاسى و مەزهەبی و دەوڵەتییەوە هەیە.

قاسم سولەیمانى بۆ ئێران تەنیا سەرکردەیەکى سەربازی نەبوو، بەڵکو لە شێوەى رەمزێکى دەوڵەتیدا خۆی نمایش دەکرد، بوونێکى سیاسى و مەزهەبی بوو کەوا کاریگەرییەکەى بۆ ئێران لە ژمارەى دواى رابەرى باڵاى کۆمارى ئیسلامی ئێرانەوە دەهات. 
ئەمە مانایەکى رەمزییە بۆ ئەو دەوڵەتانەى لە شێوەى ئیمپراتۆردا خۆیان دەناسێنن و هەڵسوکەوتى سیاسى دەکەن، سولەیمانى زیاتر گوزارشت بوو لە سیاسەتى پان ئێرانیزم لە دواى شەڕى ئێران- عیراقەوە کە وردە وردە ئێران شەڕى بردە دەرەوەى سنوورەکانى خۆی.

رووداوەکە کاریگەرە، چاوەڕێکردنى لێرە تەنیا یەک رووی نییە، بەڵکو رووی دووەمی کەوا کەمترین قسەى لەسەر دەکرێ بریتییە لە دەرفەتێک بۆ سازانى ئەمەریکا و ئێران، ئەمە رەنگە وەکو جۆرێک لە مەحاڵ وێنا بکرێ، بەڵام راستییەکەى زۆر هۆکاریش هەیە بۆ ئەوەى بەسەریدا تێنەپەڕین.

ئەمەریکا لەو رووداوەدا چەند پەیامێکى گەیاند و زۆرینەیش لێی تێگەیشتن:
یەکەم: کۆتایی هەڕەشەکردنى بە کردار لەسەر بەرژەوەندییەکانى ئەمەریکا، یانى کۆتایی قۆناغێک کە ئیتر ئەمەریکا وەڵامى بۆ هەڕەشەکردن لەسەرى دەبێت.
دووەم: ئەمەریکا هێشتا باڵادەستە، توانا سەربازییەکانى لە ریزبەندی یەکەمە، بۆیە لە رەمزێکى سەربازی دەدات کە نەیارەکەى شۆک دەکات.
سێیەم: ئەمەریکا بۆ مانەوەى لە ناوچەکە و پاراستنى بەرژەوەندییەکانى هەموو بژاردەیەک دەگرێتەبەر.

بەدواى ئەمەدا نامەکانى ئێرانیش روونن کە بریتین لە:
یەکەم: ئێران کارەکتەرێکى کاریگەرە، دەوڵەتێکى وەکو ئەمەریکا وەکو مەترسی ژمارە یەک ئەژمارى دەکات.
دووەم: بوون و هەیمەنەى کرداریی ئێران لە عیراق و ناوچەکە لە ئەمەریکا زیاتر نەبێت کەمتر نییە.
سێیەم: بەکارهێنانى میکانیزمی تۆڵەکردنەوە بەرانبەر کوشتنى قاسم سولەیمانى ئاماژەیە بۆ ئەوەى ئێران بەئاسانى خۆی بەدەستەوە نادات.

کاردانەوەکانى دواى رووداوەکە هێشتا دڵنیایی بۆ هەڵگیرسانی شەڕی رووبەڕوویان لێ ناخوێنرێتەوە، بەڵکو هەوڵى دیپلۆماسی گرنگ هەیە کەوا هەم رەوشەکە ئارام بکاتەوە، هەمیش رێ بۆ دانووستان خۆش بکات، رەنگە گەیاندنى پەیامی ئەمەریکا بۆ ئێران لەڕێگاى باڵیۆزی سویسراوە سەرەتاى هەوڵەکان بێت.
ئێستا ئێران و ئەمەریکا بەوردی بژاردەى شەڕ و دانووستان تاوتوێ دەکەن، بۆ ئێران لە نزیک ماوەدا قورسە رێگاى دانووستان هەڵبژێرێ، بەڵکو هێشتا لە قۆناغى هەڕەشەى تۆڵەکردنەوەدا دەمێنێتەوە، راستییەکەى ئەگەر هەندێک پاشەکشە لە سیاسەتى پان ئیرانیزم بکات و ریالیست بێ، ئەوا باشترە کاردانەوەى کردارى قورسی نەبێت بەرانبەر ئەمەریکا، بەڵکو لە پەراوێزی سیاسەتى هەڕەشەدا دانووستانى مەرجدار لەگەڵ ئەمەریکا بکات و ئەوەش سوودی زیاترى بۆى دەبێت.

هەرچى ئەمەریکایە ئامادەى دانووستانە، بەڵکو هەنگاویشى بۆ دەنێ، بەڵام دانووستانى ئێستا هەم لە جوگرافیایەکى جیاوازتردا دەکرێ و هەمیش هاوسەنگى هێز گۆڕاوە، لەگەڵ ئەوەشدا ئێران بە کەمترین زیان لێى دەردەچێت. 


Qaiwan
Qaiwan
Qaiwan
Qaiwan