ئەوەی كە زۆر سەیرە بەلامەوە ئەوەیە كە هەڵەیەكی رێنوسیی گەورە هەیە لە تابلۆی هەموو ئۆتۆمبێلەكانی هاتوچۆی سەر بە بەڕێوەبەرایەتیی هاتوچۆی هەرێم، بەڵام تائێستا راست نەكراوەتەوە، سەیرە كە وەزارەتێكی گەورەی وەك وەزارەتی ناوخۆ تائێستا هەڵەیەكی گەورەی ئاوای بەسەردا تێپەڕیوە و راستی نەكردووەتەوە، سەیرتر ئەوەیە كە وەزارەتێكی ئاوا گەورە پسپۆڕێكی زمانە شیرینەكەی خۆی تێدا نەبێت تا لە چوار هەڵەی ئاوا پێشوەختە ئاگاداری بكاتەوە و لە رووی رێنوسی زمانەوانییەوە رێنمایی بكات. 

ئەوەی لە هەمووی زیاتر نیگەرانم دەكات ئەوەیە كە هەتا ئێستا حكومەتی هەرێم نەیتوانیوە بوونی پسپۆڕی زمانی كوردی لە وەزارەت و بەڕێوەبەرایەتییە گشتییەكان و تەنانەت  فەرمانگەكانی خوارەوەش تا دەگاتە بنكەیەك، بكاتە پێویستیی و مەرج بۆئەوەی لایەنە رەسمییەكانی حكومەت لەرووی زمانەوانییەوە تووشی هەڵە نەبن، دەبوو ئێستا لە هەر بەڕێوەبەرایەتییەك بەلانی كەم پسپۆڕێكی زمانی كوردی هەبوایە و هەموو كاروبارێكی نوسراو و ئەوەی پەیوەندی بە نوسینەوە هەیە بەو بسپێردرایە، بەڵام نەك هەر ئەوە نەكراوە، بەڵكو رۆژانە لە فەرمانگەكانی حكومەتدا دەیان هەڵەی زمانەوانیی دەكرێت و كەسیش نییە بڵێ‌ ئەوە هەڵەیە، تەنانەت ئێستا وەزارەتێكی گەورەی وەك وەزارەتی ناوخۆ تووشی ئەو هەڵەیە بووە و رۆژانە ئۆتۆمبێلەكانی سەر بە بەڕێوەبەرایەتی هاتوچۆی هەرێم كە سەر بە وەزارەتی ناوخۆیە بە بەرچاوی هەموو خەڵكەوە بە تابلۆیەكەوە دەسوڕێنەوە كە رێنوسەكەی هەڵەیە، تەنانەت تابلۆی بینای بەڕێوەبەرایەتییەكانی هاتوچۆش هەر بەو شێوەیە بەهەڵە نوسراوە. 
پێش ئەوەی بێمە سەر دەستنیشانكردنی هەڵەكە، پێم خۆشە پێشنیازی ئەوە بۆ وەزارەتی ناوخۆ بكەم كە لە رێگەی قایمقامیەتی شارەكان و تەنانەت بەڕێوەبەری ناحییەكانیشەوە رێگریی بكەن لە هەڵواسینی تابلۆی هەموو ئەو بەڕێوەبەرایەتییە حكومیی و ناحكومی و جێگا ئەهلییانەی وەك دووكان و ماركێت و عیادە و جێگایەنەی تر كە تابلۆ هەڵدەواسن تا ئەوكاتەی لە درووستیی ئەو تابلۆیانە دڵنیا دەبنەوە، چونكە ئێستا بەشێك لە تابلۆ هەڵواسراوەكان لە هەموو شار و شارۆچكەكانی هەرێمی كوردستان هەڵەی زمانەوانییان تێدایە، كە ئەوەش وادەكات بەپێی كات هەر بە هەڵە بڕوات و زمانی كوردی ناشیرین دەكات.  
ئەوەشی كە پەیوەستە بە هەڵەی تابلۆی ئۆتۆمبێلەكانی سەر بە بەڕێوەبەرایەتی هاتوچۆی هەرێم ئەوەیە كە (هاتوچۆ) بە یەك (و) دەنوسرێت نەك بە دوو (وو)، چونكە ئێستا لە تابلۆی ئۆتۆمبێلەكانی هاتوچۆی هەرێم نوسراوە (هاتووچۆ) كە ئەمە هەڵەیە و دەبووایە بنوسرایە (هاتوچۆ) واتا یەك پیتی (و) لەنێوان (هات + چۆ)هەیە. 
بۆئەوەی بەجوانیی و بەشێوەیەكی زانستیی ئەم هەڵەیە روون بكەمەوە دەمەوێت لە رووی زانستی رێزمانی كوردییەوە درووستبوونی وشەی (هاتوچۆ) شیبكەمەوە كە بەم شێوەیەیە:
وشەی هاتوچۆ، وشەیەكی لێكدراوە و لە قەدی چاوگی (هاتن) كە (هات)ە لەگەڵ قەدی چاوگی (چوون) كە (چوو)ە، لەگەڵ ئامرازی لێكدەری (و) دروست بووە بەم شێوەیە:
(هات+ و +چوو) كە بە واتای هاتن و چوون دێت، واتا كەسێك كە دێت و دەچێت، بەڵام لە دەربڕین و بەكارهێناندا بەپێی كات شێوازی خوێندنەوەی (چوو) گۆڕاوە و بووە بە (چۆ)، واتا لەجێی ئەوەی بوترێت (هاتوچوو) ئێستا دەوترێت (هاتوچۆ) كە ئەم شێوەی گۆڕانی دەنگەش شتێكی ئاساییە و لە هەموو زمانێكی زیندوودا هەیە، واتا ئێستا ئەگەر وشەكە شیبكەینەوە بەم شێوەیەیە: (هات + و + چۆ). 
 ئەگەر دیقەت بدەین لە بادینان لە تابلۆی بەڕێوەبەرایەتییەكانی هاتوچۆ بە جوانیی و دروستیی بەشێوەزاری خۆیان نوسراوە (هاتن و چوون)، لەوێ‌ وشەكە تێكەڵ نەكراوە و هەردوو وشەكە هەر بە چاوگیی دانراوە و ئامرازی لێكدەری (و) لەنێوانیانداا دانراوە، بەڵام لای خۆمان وشەكە تێكەڵ كراوە و قەدی وشەكان وەرگیراوە، بەڵام لەجێی ئەوەی یەك (و) بخرێتە نێوان ئەو دوو قەدی چاوگەوە، بەڕێوەبەرایەتی هاتوچۆی هەرێم كردوویەتی بە دووان.

 باشترین بەڵگەش بۆ قسەكەم ئەوەیە كە لە زمانی كوردیدا هیچ ئامرازێكی لێدەرمان نییە كە پێكهاتبێت لە دوو پیتی (و) پێكەوە، بەڵكو یەك پیتی واوە بە تەنها. بە واتایەكی تر، لەنێوان هیچ وشەیەكی لێكدراو لە زمانی كوردیدا دوو پیتی واو، واتا (وو) پێكەوە نایەن، بەڵكو تەنها یەك (و)ەو پێشی دەوتریت (ئامرازی لێكدەر).

من هیوا دەخوازم بەڕێوەبەرایەتی هاتوچۆی هەرێم بۆ دڵنیابوونەوەیان لەسەر ئەم بابەتەی من پرس و راوێژ بە كەسانی پسپۆڕی زمانی كوردی بكەن و ئەو هەڵەیە چاك بكەنەوەو تابلۆی سەرجەم ئۆتۆمبێلەكان و بەڕێوەبەرایەتییەكانی هاتوچۆ كە لێی نوسراوە (هاتووچۆ) بگۆڕن و بیكەن بە (هاتوچۆ).

ئەرسەلان پەرۆش، مامۆستا و خوێندكاری دبلۆمی باڵا لە زمانی كوردی، زانكۆی سلێمانی