لەپاش شەڕی ناوخۆ هەرێمی كوردستان بەسەر دوو بەر و دوو زۆندا دابەش بوو زەرد و سەوزەكەی جاران، ئەوانەشی هەبوون لە پاراوێزی ئەو دوو رەنگەدابوون،  لەپاش یەكگرتنەوە وەزارەتەكان و دانانی سەرۆكێك و جێگرێت بەمەبەستی كاڵكردنەوەی ئەو دوو ئیدارەییە و بوونی رێككەوتننامەیەكی سترانیژیی لەنێوان هەردوو پارتی دەسەڵاتداری زۆنەكە تائاستێك هەنگاوی باش نرا بۆ ئەوەی كاریگەرییەكانی ئەو دوو ئیدارەیەیی كۆتاییان پێبێت، بەڵام ئەمە بە نەخۆشكەتن و مردنی تاڵەبانی سەمەبەری نەبوو درزەكان تا بێت زیاتر و زیاتر دەبن. ئەوەی  هێشتوونەتییەوە بەرژەوەندی هاوبەشە نەك پرسێكی نەتەوەیی و نیشتیمانی. رابردوو سەلمێنەری ئەوەیە هەریكە و بۆخۆی كێشی دەكات و پرسەگەورەكە كە پرسێكی یەكجار نەوتەوەیی و نیشتیمانییە لەبیركراوە، هەر لە لیدوانی خودی سەركردەكانیانەوە ئەوە روونە ئەوەی بەسەر ئەم نیشتیمانەدا هێناویانە بەعسیش نەیكردووە. یان داواكاری بەهرێمكردنی سلێمانی و جوڵاندنی پرسی جێبەجێكردنی پرسی سیستەمی ناناوەندێتی بۆ سلێمانی. لەكاتێكدا هەر لەناو خودی سلێمانی زوڵم لە ناوچەكانی دیكە دەكرێت و هەوڵی كەمركردنەوەی دەسەڵاتەكانیان دەدرێت. 

پرسی ناناوەندێتی وەك فشاری سیاسی
مانۆڕەكە لەوەوە دەستی پێكرد رەخنە لەتیمی حكومەتی یەكێتی بگیرێت و تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان وەك چەكی ئەو مانۆڕە بەكاریهێنرێت. لەپێش سەردانی كردنی وەفدی هەرێم بەمەبەستی یەكلایكردنەوەی پرسی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی كوردستان. هاوسەرۆكی نوێی یەكێتی زنجیرەیەك كۆبوونەوەی یەك لەدوای یەكیی هەبوو لەتەك حزبی گۆڕان و كۆمەڵ. چون دڵنیابوو ئەو كۆبوونەوانە سەركەوتوو نابێت لە پرسی مووچەدا. بۆیە هەر لەپاش گەڕانەوە و لەتەقیتێكی دیاری كراودا پرسی ناناوەندێتی وروژێنرا. دەیان سایت و پەیج و كەناڵ و كەسایەتی خرانە خزمەتی ئەو مانۆڕەوە كە فشارەكان لەسەر پارتی زیاتر بن مەبەستی وەرگرتنی پشك و دەسەڵاتی زیاتر. ئەمەش ئەوە دەردەخات پرسی ناناوەندێتی بۆ سلێمانی پرسێكی یەكجار سیاسی ئەوەندەی مەبەستی فشارە نیوهێندە مەبەستیان نییە ئەو سیستەمە جێبەجێ‌ بكرێـت.

گازی سروشتی لە كوێی پرسی ناناوەندێتیە بۆ سلێمانی ?
لەپاش بڵاوبوونەوە و فرۆشتنی گازی سروشتی بەحكومەتی عێراق، یەكێتی و هاوسەرۆكە نوێیەكەی دركیان بەوە كردووە ئەو مەسەلەیەش وەك نەوت لێنەكەن و ئەو مەسەلەیە بخەنە ژێر دەسەڵات و هەیمەنەی خۆیانەوە، هەروەك چۆن پارتی لەمەسەلەی نەوتدا یەكجار دەسەڵاتدارە و یەكێتی هیچ دەسەڵاتێكی بەسەرەوە نەماوە و تەنیا رەخنە و راپۆرتی هەواڵی نەبێت. هەربۆیە داواكاردن و دورستكردنی فشار لەسەر مەسەلەی لامەركەزی بۆ ئەوەیە دەست بەسەر ئەو داهات و كەیسەی گازی سروشتی دا بگرێت. لەبەر ئەوەش ئەمجارە جوگرافیای سلێمانی هاندەرە بۆ ئەوەی ئەویان بۆ بچێتەسەر چون هاوسنورە لەتەك ناوچەی ژێردەسەڵاتی حكومەتی عیراقی. ئەمەش واتە بێباك بوون لەبوون یان نەبوونی پارتی. رەنگە ئەنجامدانی كۆبوونەوەی دووقۆلیش بۆ پارتی و یەكێتی ئەو مەسەلەیە بەچڕی باسی لەسەر بكرێت. 

ئەوەی ئیستا دەگوزەرێت چ سیستەمێكە لەسلێمانی؟
هەموو ئەوانەی دەسەڵاتدارن و لەنزیكەوە چاودێری رەوشەكە دەكەن باش دەزانن ئەوەی تائێستاش لەسلێمانی دەگوزەرێت پارتی وەك حكومەت دەسەڵاتی بەسەرەوە نییە و تەنانەت توانای گۆڕینی یەك بەڕێوەبەریشیی نییە. ئەمە لای هەمووان روونە یەكێتی و ئەندازەیەكی كەمیش گۆڕان دەسەڵاتی یەكەم و كۆتایی سنوری سلێمانین بەئیدارەكانی گەرمیان و راپەڕینی و هەڵەبجەشەوە. بۆیە زیاتر لەدوو ئیدارەی سەربەخۆ دەچێت تا سیستەمێكی ناناوەندی، بەڵام لەپاڵ ئەمانەدا ئەوەی رەوشەكە ئاڵۆزدەكات هەوڵە بەپەلەكانی سەرۆك وەزیرانە بۆ كۆكردنەوەی دەسەڵاتی زیاتر و لەناویشیاندا بەچەتركردنی وەزارەتی ناوخۆ بەسەر وەزارەتەكانی دیكەدا. هەر بۆیە لەئەگەری جێبەجێكردنی سیستەمی ناناوەندێتی بۆ سلێمانی رەوشی سلێمانی زیاتر ئاڵۆز بێت، ئەوەی دەسەڵاتدارە لەناویەكێیدا زیاتر هێزی سەربازین و لەگروپ و دەستەی جیاواز پێكهاتوون و هیچ كات ئامادەنین دەست لەبەرژەوەندییەكانی خۆیان هەڵبگرن و مەرجەعێك یان دەسەڵاتی دامەزراوەكانی حكومەت بەخودی پارێزگارییشەوە توانای لێپێچینەوەی نییە. ئەمەش سەردەكێشێت بۆ پاشاگەردانییەكی یەكجار خراپ. 

چ كاتێك گونجاوە سیستەمێكی ناناوەندی داوابكرێت بۆ سەرجەم پارێزگا و ئیدارەكان؟
كاتێك حكومەت و خەڵكی پارێزگاكانی هەرێمی كوردستان زانیان دەسەڵاتی حكومەت و دامەزراوەكانی بەرزترن لە دەسەڵاتی بەرپرس و كادر و ئۆرگانەكانی حزب و توانای لێپێچینەوەیان هەیە لەسەرجەم بەرپرس و خاون هێز دەسەڵاتی ئەمنی. رەنگە ئەوكاتە گونجاو بێت داوای سیستەمێكی ناناوەندی بۆ ناحییەكانیش بكرێت. 

ئایا سیستەمی ناناوەندێتی چارەسەری كێشەكانی سلێمانی دەكات؟
بێگومان نەخێر ناتوانێت چارەسەری بكات، چۆن؟ ئەوانەی بانگەشەی ئەوەدەكەن كە هەرێمێك یان سیستەمێكی ناناوەندی جێبەجێ بكرێت بۆ سلێمانی، زیاتر مەبەسەستیانە پینەی بێ مووچەی بكەن و راستەوخۆ مووچە لەبەغدا وەربگرن. ئەمە لەكتێكدایە بەغدا خۆی بەدەست دابەزینی نرخی نەوت و پێكنەهاتنی حكومەت و ناكۆكییە سیاسییەكانەوە دەناڵێنی. هەروەها داوای سەرجەم داهاتی خاڵە سنورییەكان و لیست و ناوی حەقیقی فەرمانبەران و شەفافیەت دەكات و سنوری سلێمانی بەدەست كێشەی سیاسی و بەرپرسی چەكدار و نەبوونی ناوەندێكی بڕیار لە سلێمانی و مۆنۆپۆڵكردنی بازرگانی لەلایەن حزب و دەست رۆیشت و كۆمپانیاكانەوە، لەوەها لە رەوشێكدا جێبەجێكردنی سیستەمی ناناوەندێتی گونجاوە بۆ سلێمانی؟ 

مانۆڕی داوكاركردنی سیستەمی لامەركەزی بەكوێ‌ دەگات؟
ئەم هەموو هەڵمەتەی راگەیاندن و تۆڕی كۆمەڵاتی و تەلفزیۆنەكان خاودەبنەوە ئەویش بەدانیشتی ڕاستەوخۆی هاوسەرۆكە نوێیەكەی یەكێتی و سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان، ئەوەشی وایكردووە رەوشەكە ئالۆزبكرێت و شەڕی نوێنەرایەتی بەوانی تر بكەن، تەنیا بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە كە هەردوولا داننانەن بە پۆستە نوێیەكانی یەكتردا. بە دانشتنیی راستەوخۆ زۆربەی هەڵمەتەكان كۆتاییان پێدێت و ئەوەی ناوی داواكاردنی پرسی ناناوەندێتییە كاڵدەبێتەوە بۆ گەڕێگی دیكە ناكۆكییەكان.